جلسه نقد و بررسي كتاب "نصيرالدين طوسي: فيلسوف گفتگو"

پریروز عصر در شهر كتاب مركزي، جلسه اي در مورد نفد و بررسي كتاب "نصيرالدين طوسي، فيلسف گفتگو" – نشر هرمس- 1387- با حضور نويسنده كتاب، آقاي دكتر غلامحسين ابراهيمي ديناني، و همچين آقايان دكتر رضا داوري اردكاني ، فيلسوف و دكتر عماد افروغ، جامعه شناس، برقرار بود. با حضور در اين جلسه دنبال شناخت بيشتر نظرات فيلسوفان معاصر را در مورد حكيم و دانشمند بزرگ هفتصد سال قبل، و دوره مغولي ايران، حضرت خواجه نصيرالدين طوسي بدانم. از مدتها قبل در مورد توسعه دانش در تاريخ ايران و به ويژه "علم در ايران در زمان استيلاي مغولان" كنجكاو بوده ام و تمام دانشمندان اين عصر، به ويژه خواجه نصير الدين طوسي برايم جالب و جذاب بوده اند. حضرت خواجه ، علاوه بر فلسفه و كلام، در رياضيات، نجوم و بسياري از دانشهاي عصر خويش سرامد روزگار بود و به بياني موسس اولين رصد خانه جهان به مفهوم مدرن خود، در مراغه بود. خواجه نصيرالدين وزير اوقاف هولاكوخان مغول بود و با تدبير و كارداني از طراحان سقوط حكومت فاسد و منحط عباسيان در بغداد – البته به دست مغولان – بود. به همين دليل بعضي معتقدند كه اگر حضرت خواجه به مغولان در سقوط امپراطوري عباسيان كمك نمي رساند، چه بسا شكوفايي عباسيان و ادامه آن به استيلاي تمدن و امپراطوري اسلامي در عهد حاضر مي انجاميد. همين سوال را امروز شخصا از آقاي دكتر ابراهيمي ديناني در پايان برنامه نقد و بررسي پرسيدم. ايشان پاسخ دادند كه : خير، اين استدلال را قبول ندارند، چرا كه اگر امپراطوري عباسيان تا امروز ادامه مي يافت و شكوفا مي شد، امروز از شرق تا غرب عالم پر از بن لادن و طالبان بود! در حالي كه دانشمند بزرگ - شيعه مذهب- ما ، حضرت خواجه نصير الدين طوسي علاوه بر نجات ايران، فلسفه اسلامي را از نابودي نجات داد، آن را جلا بخشيد و بنيان گذار مكتبي فكري شد كه در دنباله آن دانشمندان بزرگي چون حضرات ملاصدراي شيرازي ، ميرداماد و شهاب الدين سهروردي در ادامه سنت درخشان فلاسفه اسلامي ظهور كردند. جلسه بسيار خوبي بود كه از شركت در آن احساس خوبي از يادگيري نكاتي جديد به من دست داد. البته كنجكاوي من در مورد عصر و موضوع ذكر شده در فوق ادامه دارد.