گزارشي از كنفرانس جهاني مهندسي زلزله

بالاخره امروز اين فرصت را يافتم تا كمي در مورد كنفرانس جهاني مهندسي زلزله كه از تاريخ ۲۲ تا ۲۶ مهر ماه در پكن، چين برگزار شد، بنويسم. اين كنفرانس همانطور كه در يادداشت قبل از سفر اشاره كردم، از سال ۱۹۵۴ برگزار شده است. نوبت برگزاري آن هر چهار سال يك بار بوده و برگزار كننده اصلي انجمن بين المللي مهندسي زلزله است. رئيس كنوني اين انجمن پروفسور كاتاياما از ژاپن است و در كفرانس هفته قبل در پكن اعلام شد كه رئيس بعدي پروفسور پولات گولكان، استاد دانشگاه خاور ميانه آنكارا، تركيه، خواهند بود. محل برگزاري كنفرانس جهاني بعد در ليسبون پايتخت پرتقال تعيين شد.
از مشخصات اين كنفرانس آن است كه متخصصان از تمامي جنبه هاي مهندسي زلزله ، از مطالعات جنبش شديد زمين و زلزله شناسي مهندسي تا مسائل ژئوتكنيكي و سازه اي را يكجا در خود جا مي دهد و معمولا در اين زمينه تخصصي شلوغ ترين كنفرانس بين المللي است. بسياري از متخصصان كه ممكن است در طي چهار سال يكديگر را در همايش هاي ديگر ملي يا بين المللي نديده باشند، در اين كنفرانس از كارهاي هم از نزديك آشنا مي شوند.
يك مساله كه از ديدگاه برگزاري براي من جالب بود، آن بود كه برگزار كننده، محل برگزاري را در بيرون شهر پكن و در محل يك مجموعه هتلها تعيين كرده بود و بنابراين براي آنها كه محل اقامتشان در داخل شهر پكن بود، لازم بود كه با اتوبوس و مترو به محل برگزاري رفت و آمد كنند. البته من و بعضي ديگر از همكاران در محل كنفرانس درهتل اقامت داشتيم. از مشخصات محل برگزاري بخواهم بگويم، حتما بايد به ساخمتانهاي عظيم الجثه و سالنهاي بزرگ داخل آن و همچنين امكان اسكان چند هزار مهمان در يك محل - مجموعه ساخمتانهاي هتل - بايد اشاره كنم. اصلا مثل اينكه اصرار زيادي در كشور چين وجود دارد تا تمام ساخمتانهاي عمومي، دولتي، هتل و سياحتي هرچه كه ممكن است با ابعاد بزرگتر ساخته شود.
لازم است اشاره كنم كه شخصا سومين بار به چين سفر كردم ولي هيچگاه پكن را نديده بودم. ولي آنها كه بيست سال پيش و حتي ده يا پنج سال پيش پكن را ديده بودند، همگي اشاره مي كردند كه سرعت رشد و توسعه چين و پكن اصلا غير قابل تصور و باور است. به نحوي كه پكن كه مثلا تا ده سال پيش امكانات زيرساختي يك شهر مدرن را دارا نبود، امروزه شبكه مترو كامل، شبكه اتوبوس راني مدرن، ساخمتانهاي بزرگ و مدرن و ... را به همراه يك مجموعه ورزشي قرن بيست و يكمي به نام دهكده المپيك دارد كه محل برگزاري بازيهاي المپيك تابستاني ۲۰۰۸ در حدود دو ماه و نيم قبل بود. چيزي كه البته هنوز تغيير چنداني نسبت به قبل در آن ديده نمي شود، آن است كه مثلا تعداد بسيار كمي از مردم پايتخت چين - شايد حدود بيست درصد و يا كمتر- آشنائئ حتي حداقلي با زبان انگليسي دارند.
از داخل كنفرانس هم مي توانم به موارد زير اشاره كنم: برگزاري جلسات تخصصي به صورت موازي - اگر اشتباه نكنم، گاه تا ۱۵ جلسه همزمان برقرار بود-، دادن جايزه به مقالاتي كه از نظر مسئولان سالنها برتر تشخيص داده شدند، درجلسه اختتاميه- كه البته به نظر مي رسيد كه كمي تا قسمتي با قضاوت طرفدارانه همراه بود، چرا كه بيشتر مقالات برتر را از چين و ژاپن تشخيص داده بودند، و يكي دو نفر هم از آمريكا و تقريبا از اكثر كشرهاي ديگر از جمله ايران هيچ برگزيده اي نيافتند!- اعطاي لوح تقدير و تشكر و قدرداني به اعضاي كميته برگزار كننده! - كه در كنفرانسهاي جهاني ديگر نديده بودم ولي ظاهرا اين رسم كاملا شرقي را چيني ها اصرار داشتند به نحوي احسن اجرا كنند! -و برگزاري يك نمايشگاه در طبقه همكف محل برگزاري كه در كنارش محل ارائه پوسترها قرارگرفته بود - كه فضاي نا مناسبي بود چون پوستر ها را كمتر در معرض ديد قرار مي داد و شخصا براي ديدن بعضي از پوسترها كلي گشتم!.
به طور كلي از نظر برگزاري و سازماندهي به نظرم از كنفرانس قبلي كه در ونكور كانادا برگزار شد- تابستان ۱۳۸۳- منظم تر و منسجم تر بود ولي مثلا از نظر محل و نحوه برگزاري نمايشگاه و بخش پوستر كنفرانس جهاني ونكوور بسيار منظم تر بود و اين قسمت از كنفرانس را با اهميت تر ديده بودند.
آخرين نكته اي كه مايلم اشاره كنم آن بود كه در كنفرانس جهاني چين تعداد شركت كنندگان دانشجو ي ايراني- به ويژه دانشجويان دكتري- بسيار بيش از قبل شده بود كه از اين ديدگاه به ويژه در مورد دانشجويان دكتري كه در دانشگاهها و پژوهشگاههاي داخل مشغول به تحصيل هستند، به باور من اهميت فوق العاده بالائئ دارد.