وبلاگ دکتر مهدی زارع

مکانی برای تبادل نظر و اتاق فکر دکتر مهدی زارع و دوستان...

My Photo
Name:
Location: Tehran, Tehran, Iran

Monday, July 06, 2009

شبه علم در ایران -7


شبه علم
ادعاهايي با طبيعت و ظاهر علمي كه شواهد علمي قابل تكرار و مستند ندارند.
مبتنني بر شواهد روايي (حكايت ها) است.
بر روي موارد ناسازگاي هاي (مفروض )علمي مانور ميدهد
براي توصيف مسائل غير قابل توضيح به صورت راز يا اسطوره تلاش ميكند.
بر اساس برقراري تشابه صرف بحث ميكند.
دانشمندان شناخته شده را مورد تعرض قرار ميدهد
از بحثهاي آماري سواستفاده ميكند.
آمار را فيلتر ميكند يا رويكردي انتخابي و دلبخواه با آمار دارد.
پيش فرض هاي غيرقابل تكذيب دارد.
تجديد نظر نمي كند، حتي اگر ثابت شود كه غلط است.
مستقيما مطالبش به روزنامه ها ميرود به جاي اينكه قبلا در ژورنالهاي معتبر علمي با داوري منتشر شود.
ادعا ميكند كه در معرض حذف، ارعاب و آزار قرارگرفته است .
ادعا ميكند كه الگوي نمونه (پارادايم) جديدي را كشف كرده است
ادعا ميكند كه براي هر مرضي حتما يك درمان دارد.
تفاوت علم و شبه علم
علم آن چيزي است كه به عنوان قانون مندي طبيعت و زندگي از طريق فنون آزمايشي جديد، از طريق روش علمي و به صورت پويا بدست آيد. علم به پيش بيني آينده بر اساس قانون مندي هاي جهان شمول و قابل آزمون مي پردازد. اين قانون مندي ها را مي توان در هر عرصه تخصصي مطرح نمود. اين پيش بيني ها در جهان واقعي قابل پيگيري هستند. قانون هاي علمي با قوانين رياضي قابل بيان بوده و كوتاه و منسجم هستند. امكان كشف و ابطال هر گزاره علمي وجود دارد و سازوكاري قابل توضيح براي قانون هاي علمي بر اساس نيروهاي شناخته شده وجود دارد. نوشته ها و گزاره هاي علمي در صورت ابطال با گزاره جديد جايگزين مي شنود .
تفاوتهاي علم و شبه علم از جنبه هاي گوناگون
- نقش شاهد
علم : به صورت مستقل قابل كنترل است ، هيچ تناقضي پذيرفته شده نيست. هر اصلي بايد مورد نقد واقع شود و در معرض سوال يا ابطال در هر زمان قرار گيرد.
شبه علم: بر مبناي حكايت است و به صورت مستقل قابل كنترل نيست. مشاهدات يا داده هايي كه با باورهاي از پيش بنا شده همخوان نباشند ناديده گرفته شده يا پنهان مي شوند.
- نوآوري
علم: مي تواند بر اساس شواهد جديد مدلهايي كه بر اساس ايده هاي قديمي بنا شده اند ، هر جا لازم باشد ، اصلاح شوند.
شبه علم: نسبتا صلب است و بر اساس سلسله مراتب نخبگي تعريف مي شود چرا كه بر اساس شواهد تجربي بنا نشده است. تجربه در آن كمتر دخيل است چرا كه عقيده بدوا بنا شده است. كمي هم تحقيق و تجربه انجام مي شود، بيشتر براي اينكه اعتقاد حاصل شده را توجيه كند نه براي بررسي و توسعه يك ايده.
- مقام و سلسله مراتب نخبگي
علم : كارشناس نخبه ويژه نداريم. ايده ها و مفهوم هاي علمي بر مبناي شايستگي خودشان، شواهد و دانش موجود پايدار مي مانند يا سقوط مي كنند.
شبه علم : اغلب بر اساس سلسله مراتب و كسوت و مقام نخبگان تعريف مي شود
-پاسخگوي نيازها يا مقاصد ما
علم : ممكن است باشد،ممكن است نباشد
شبه علم : حتما هست!

0 Comments:

Post a Comment

<< Home