قرار نبود رخ دهد؟

در یادداشت روز دیروز ۲۷/۷/۸۸ روزنامه اطلاعات که تحت عنوان - و اما بعد - به قلم روزنامه نگار باسابقه و قدیمی آقای علی اکبر عبدالرشیدی منتشر شده است، دیدم که ایشان اشاره داشته اند به اهمیت مقاوم سازی -البته به بهانه رخداد زلزله ۲۵/۷/۸۸ جنوب شرقی تهران - و نکاتی را مطرح کره بودند. مضمونی که در این متن بود موجب شد تا یادداشتی توضیحی را در این صفحه بیاورم و آن اینکه:
از مجموعه اطلاعات منتشره و گفته های کارشناسان امر ایشان تعبیر کرده اند که ظاهرا قرار نبوده این زلزله رخ دهد ولی رخ داده است. واقعیت آن است که هیچ کس نمی تواند انتظار داشته باشد که در جایی قطعا زلزله ای رخ دهد یا ندهد. بنابراین هیچ قراری هم وجود ندارد.
از سوی دیگر احتمال رخداد زلزله در یک منطقه بیش از هر چیز به ویژگیهای لرزه زمینساختی آن منطقه مربوط است، لذا هنگامی که در منطقه جنوب و جوب شرق تهران گسلهای فعال وجود دارند که در محدوده آنها چندین زلزله تاریخی رخ داده است، بنابر این بیش از هر عامل دیگری، دلیل خطر بالای وقوع زلزله های بعدی مخرب، همان نشانه های فعال بودن گسل ها در آن منطقه - از دید زمین شناختی و زمین ساختی - و شواهد لرزه خیزی تاریخی در آن منطقه است. حتی اگر سالها - دهه ها و گاه سده های متمادی - هیچ رخداد زلزله مشخصی را نتوان به آن محدوده گسله مربوط دانست، کسی نمی تواند بیان کند که آن منطقه آرام است و دیگر انتظار فعالیت از آن نمی رود.
در مورد نبود یا گپ لرزه ای هم نکته ای مهم وجود دارد و آن اینکه: در مورد هر نبود - یا سکون - لرزه ای که در مقطعی از زمان بر روی یک قطعه گسل مشاهده می شود باید همواره این سوالها را بتوان مطرح کرد و آن اینکه : نبود یا سکوت مورد بحث در مورد کدام قطعه گسل، و با چه توان لرزه زایی، صحبت میکنیم و با چه بزرگای حداکثری این نبود مطرح است و بزرگای مذبور روی آن گسل چه دوره بازگشتی دارد و از چه زمانی تا کنون در حالت سکوت لرزه ای قرار گرفته است. در غیر از این صورت نمی توان منطقه ای در تهران و یا بیرون از آن دچار سکوت لرزه ای دانست.