وبلاگ دکتر مهدی زارع

مکانی برای تبادل نظر و اتاق فکر دکتر مهدی زارع و دوستان...

My Photo
Name:
Location: Tehran, Tehran, Iran

Tuesday, November 22, 2005

حریم گسل- بلاخره مهم است یا نیست؟ سوالی که هنوز باقی است

دیروز در آخرین روز همایش زلزله تهران در دانشگاه تهران چند سخنرانی در جلسه آختتامیه برگزار شد . البته به نظرم از همه جالبتر صحبتهای مهندس براتی مدیر بحران در آتش نشانی تهران بود که با نشان دادن فیلمهای تکان دهنده ای به خوبی وضع ایمنی و آسیب پذیری شهر تهران را در مقابل حوادث طبیعی و غیر طبیعی مشخص کرد. این فیلمها از حادثه غرق شدن یک قایق تفریحی دانش آموزان در استخر پارک شهر در سال 1381 تا نمایش زنده آتش سوزی در بازارتهران و مشکلات درسر راه امداد رسانی به آن، به خوبی نمایانگر وضع تهران - حتی بدون رخداد زلزله- بود. ولی چند صحبت بر روی زلزله بم که ظاهرا به دلیل کمبود وقت امکان بحث بر روی انها فراهم نشد، حاوی نکاتی در مورد گسل بم و کشف گسل توسط ژاپنی ها در بم (!) و یا اینکه گسل قدیمی بم مسبب نبوده!، بود. ارائه دهندگان نیز متاسفانه عمدتا نقل قول می کردند و هیچکدام در این مورد تخصص نداشتند. حیف که فرصت نشد که روی این موارد بحث شود. به هر حال اگر روزی بر روی گسل و حریم آن و مساله گسلش در شهر ها یک همایش جداگانه برگزار شود آنوقت می توان مفصلا به این ترتیب بحث کرد که
اول آنکه گسل بم - همان که گسل قدیمی نامیده میشود- در زلزله بم جنبا شد. این گسل در سطح زمین خود را با گسیختگی های سطحی مختلف نشان داد.
دوم آنکه در بم هر چه به سمت شرق شهر می رفتیم میزان خرابی ها رابیشتر می دیدیم. این یک مورد مسلم است که کسی نمی تواند آن راردکند. این مساله به نزدیک شدن به گسل مسبب مربوط بوده است. همانطور که با دور شدن از گسل به دلیل کاهندگی ، میزان جنبش و شدت خرابی کمتر شده است. همانطور که در غرب بم این کم شدن خرابی ها مشهود بود
سوم آنکه حریم گسل یک مساله کاملا جدی است. ساخت و ساز روی گسل و در حریم آن نیز بر اساس بسیاری از استاندارد های جهانی ممنوع است.
چهارم آنکه ساخت و ساز روی گسل بر اساس احتمال گسیختگی مستقیم در اثر گسلش ، و مساله جهت پذیری و امکان ایجاد امواج بادامنه بسیاربلند و تکانهای بسیار شدید عقلانی نیست
ادامه بحث در این مورد نیز بماند برای روزی که همایشی در این مورد برگزار شود! فعلا برای ثبت در تاریخ این موارد را یادآورشدم! دیگرهرکس رعایت نکند لابد خودش مسئول عواقبش نیزهست

3 Comments:

Anonymous Anonymous said...

با سلام
اقاي دكتر زارع ديروز آقاي مهندس بهزادفر تاكيد شديدي داشتند كه شهر بم بايد در همان جاي خودش باشد،من نمي دانم روند بازسازي اين شهر در حال حاضر چگونه پيش ميرود؟ولي همانطور كه ميدانيم بيشترين شدت زمين لرزه در قسمت شرق و شمال شرق شهر بم و شمال شهر بروات به دليل 1-نوع ساخت وساز و 2- نزديكي به گسل درصد تخريب بيشتر بوده است.آيا باز هم در حريم گسل شهر بم ساخته مي شود؟
با احترام
ج.ف

8:11 AM  
Blogger Mehdi ZARE said...

البته بحث کلی ساخت بم در سر جای قبلی خودش در صورت رعایت نکات فنی اشکال ندارد. چرا که جای اصلی شهر بم "بر روی افتگاه گسل بم" نبوده است. نکته در اینجاست که ما می گوئیم روی "حریم افتگاه گسل بم نسازند " و دوستان اصرار دارند که یک پهنه حدود پنجاه تا100 متری را به عنوان پهنای حریم گسله در نظر می گیرند و بقیه آنرا می خواهند بسازند. در حالیکه برای گسلی مانند بم ما معتقدیم که حریم آن حدود دو کیلومتر به سمت غرب و یک کیلومتربه سمت شرق است. بقیه را با رعایت قوانین ساخت و سازبسازند، ایرادی ندارد

6:46 AM  
Anonymous Anonymous said...

اینکه با وجود تعداد به نسبت زیاد ایستگاه های شتابنگاری در ایران که از نظر تعداد یکی از بهترینها در آسیا است ولی در میان رکوردهای ثبت شده تاکنون داده های حوزه نزدیک گسل- که از دیدگاه لرزه شناسی اهمیت بسیار زیادی دارند- بسیار کم است به گمان من می تواند نشان دهنده بی توجهی به موضوع حریم گسل در ایران از گذشته تا زمان حال باشد. البته تلاش کسانی که برای بر پا کردن شبکه شتابنگاری زحمات زیادی کشیده اند قابل سپاسگزاری است. این هم نکته ای بود که به نظر من با اهمیت رسید و بیان کردم.

7:25 AM  

Post a Comment

<< Home