سمینار در تبریز

دیروز من وآقای دکتر عشقی در تبریز سمیناری را به دعوت دانشگاه سهند، سازمان نظام مهندسی و سازمان مدیریت و برنامه ریزی در مورد زلزله بالاکوت پاکستان برگزار کردیم. من در سمینار خودم در مورد لرزه خیزی و خطر زلزله و گسلش به ویژه در شمال تبریز و ساخت و ساز گسترده آپارتمان و برج و شهرک های مسکونی در حاشیه بزرگراه پاسداران - بزرگراه جدید که در محدوده گسل شمال تبریز احداث شده است- توضیح دادم و گفتم که اگر از آخرین زلزله مهم تبریز 225 سال گذشته است و نباید پتاسیل لرزه زائی این گسل را فراموش کنیم. زلزله سال هزار و هفتصد و هشتاد میلادی آخرین زلزله بزرگ با بزرگای تخمینی بیش از هفت و در اثر جنبا شدن گسل شمال تبریز بوده است. این موضوع نشان می دهد که چنین زلزله ای می تواند در اثر جنبائی گسل شمال تبریز تکرار شود. از سوی دیگر ساخت و ساز در محدوده گسل به دلیل احتمال گسیختگی مستقیم گسل، جنبشهای خیلی شدید در حوزه نزدیک گسل و همچنین به قول دکتر عشقی غیر قابل پیش بینی بودن رفتار سازه در اثر جابجائی در زیر ساختمان باید ممنوع در نظر گرفته شود. یکی از حاظران در سمینار استفاده از روشهای مهندسی را راه حل ساخت و ساز بر رو یا در نزدیکی گسل دانست. در حالی که ساخت شهرک و ساختمان معمولی روی گسل اصلا با استاندارد سازه های خاص مثل سد و نیروگاه صورت نمی گیرد و منطقه روی گسل فعال لرزه زا را-برای گسل شمال تبریز با حریم حداقل دو کیلومتر به سمت جنوب غرب یا فرو دیواره و 3 کیلومتر به سمت شمال شرق یا فرادیواره- باید به فضای سبز اختصاص داد.

البته در پایان سمینار من احساس کردم که مخاطبین ما باید بیشتر شهرسازان و برنامه ریزان شهری باشند چرا که آنها هستندکه کاربری اراضی اطراف شهرها را مشخص میکنند و تمامی مناطق روی گسل شمال تهران و گسل شمال تبریز را منطقه قابل ساخت و ساز تشخیص داده اند! پس شهرسازان عزیز ، متخصصان جغرافیای شهری و برنامه ریزان شهری عزیز آماده باشید که از این پس با شما بیشتر سخن خواهیم گفت.