خطر زلزله در تهران و تلاشهائي كه ديگران براي ما مي كنند

امروز در صفحه علمي خبرگزاري ايسنا خواندم كه دكتر اميني، مسؤول پروژه جايكا (آژانس همكاري هاي دنياي سوم ژاپن) در ايران اعلام كرده اند كه: {طرح كاهش خطرپذيي لرزه‌اي شهر تهران صورت مشترك از سوي متخصصان داخل كشور و كارشناسان تيم ژاپني در دوره‌هاي مختلف آغاز شد}.
ايشان ادامه داده اند كه {در مجموع بر اساس اين طرح سه پروژه طرح ريز پهنه بندي لرزه‌اي شهر تهران، طرح جامع مديريت بحران شهر تهران و طرح توانمندسازي سيستم واكنشي اضطراري طي 72 ساعت پس از وقوع زمين‌لرزه، ميان ايران و آژانس همكاري‌هاي بين‌المللي ژاپن انجام شد. طرح ريز پهنه‌بندي لرزه‌اي در تهران از سال 79 آغاز شد و در سال 80 پايان يافت. همچنين طرح جامع مديريت بحران نيز از سال 82 تا 84 فعاليت كرد و آخرين طرح نيز كه طرح توانمندسازي سيستم واكنشي اضطراري طي 72 ساعت پس از وقوع زمين‌لرزه در تهران در سال‌ جاري آغاز شده و تا سال 88 نيز ادامه دارد.}
البته همچنان ميزاني كه كارشناسان ايراني در اين طرح همكاري داشته اند مشخص نيست. طرحي كه با برداشت و ارائه اطلاعات ريز از مشخصات شهري - خاك ساختمانها و ... شهر تهران به يك مجموعه بين المللي (كه معمولا ارائه اش به دانشجويان محترم ايراني باهزاران درد سر انجام مي شودو اكثرا غير ممكن است!) و ريز پهنه بندي شهر تهران - كه بحث هاي فراواني در مورد نتايج آن همچنان موجود است - آغاز شده، اكنون به سمت برآورد سيستم واكنش اضطراري تهران براي ۷۲ اول پس از زلزله پيش مي رود. وقتي آن كميته تصميم گيرنده تخصصي در مورد شهر تهران موجود نباشد، همين مي شود كه در مورد بلاياي طبيعي و به ويژه در مورد زلزله از الف تا ي موضوع (از پهنه بندي و ريز پهنه بندي گرفته تا توانمند سازي سيستم واكنش اضطراري ) تصميم ، طراحي و اجراي كار از سوي يك مشاور خارجي براي ما انجام شود. در اين ميان مشخص نيست كه اصلا ما چرا در ايران متخصص در مهندسي زلزله پرورش مي دهيم؟
دست آخر چند سوال تخصصي دارم كه اگر كسي پاسخ مرا بدهد ممنون مي شوم. متخصصان ژاپني و آژانسي كه پهنه بندي و ريز پهنه بندي شهر تهران را تكميل كرده اند در براورد هاي خود گسل ري را به عنوان خطر ناك ترين گسل براي تهران محاسبه كردند و اين موضوع در مصاحبه مقام ياد شده هم آمده است:
{در اين ميان طي بررسي‌هاي صورت گرفته پس از پايان طرح لزوم تدوين طرح جامع مديريت بحران شهر تهران نتايج طرح اعلام شد، از اين رو دومين طرح كه همان طرح جامع مديريت بحران تهران است، با هدف كاهش خسارت و تلفات ناشي از زلزله ناشي از جنبش گسل «ري» تا يك دهم مقادير برآورد شده (طي دو طرح) و حفظ عملكرد سازمان شهر تهران بعد از وقوع زلزله (طرح 12 ساله پيش بيني شد) به مدت دو سال شروع شد.}
لطفا يك نفر- از مسولان همين دفتر يا داوطلبي دیگر- اگر امكان دارد به من توضيح بدهد كه:
اولا: با كدام روش علمي گسلي باطول و مشخصات گسل ري در جنوب تهران به عنوان مهمترين سناريوي خطر براي شهر تهران محاسبه شده؟
در ثاني: چگونه در يك پهنه بندي خطر زلزله كه مبناي آن عدم قطيت در رخداد زلزله است ( كه شامل عدم قطعيت در تعيين چشمه مسبب رويداد زلزله احتمالي در آينده است و بنابر اين تمام نقشه هاي پهنه بندي خطر زلزله در دنيا كه براي يك احتمال يا دوره بازگشت مشخص تعيين مي شوند از جمله نقشه هاي تهيه شده در كشور مطبوع همان كارشناساني كه در اين مملكت چنين مطالعه اي كرده اند) به صورت تجمعي خطر زلزله محتمل از تمام چشمه هاي شناخته شده در پيرامون منطقه يا نقطه مورد مطالعه را ارائه مي كنند، مي توان با ارجحيت دادن به يك گسل با طول محدود - به عنوان سناريو گسل - به ارائه نقشه پهنه بندي خطر و سپس به تعيين خطرپذيري يا ريسك پرداخت؟
سوم آنكه: چنين براوردي به چه دليل مبناي ساماندهي سيستم واكنش اظطراري در تهران قرار گرفته و تا چه حدي واقع بينانه است؟
چهارم آنكه: سناريوي خطر زلزله براساس شبيه سازي رويداد از كدام رويداد زلزله كوچك براي چشمه لرزه زاي مربوطه صورت گرفته؟ و جنبش توليد شده چگونه و چرا مبناي مطالعات بعدي قرار گرفته؟
اگر پاسخ اين سوالات مشخص شد، هم من از ابهام بيرون مي آيم و همدخيالمان راحت مي شود و مي رويم دنبال يك رشته ديگر! چرا كه كساني بيش و پيش از ما نگران تهران بوده اند و چاره كار را هم كرده اند و تا ۱۲ سال آينده هم برنامه براي آن دارندو كارهائي مي كنند كه ما نتوانستيم متوجه نحوه و كيفيت انجامش بشويم.