دانشگاه پژوهش محور و كارآفرين-4

مساله هايي كه معمولا به عنوان چالش در مقابل رويكرد ملي و كشوري به برنامه هاي پژوهشي و تعريف ماموريت براي كارهاي پژوهشي مطرح مي شود عبارتند از:

مگر علم جهاني نيست؟ پس چرا ماموريتهاي ملي براي انجام كارهاي پژوهشي مهم هستند؟
چرا، علم جهاني است و تمدن و فرهنگ نيز با ارتباطات امروزي دستاوري جهاني و بين المللي است. ولي در درون مرزهاي ملي هر كشور، اولويتهايي مطرح است كه الزاما در مكانهاي ديگر مطرح نيست. چرا اين مرز ها مهمند؟ به خاطر اينكه واقعي هستند و وجود دارند! از هر مرز جغرافيائي كه عبور كنيم، با وجود اينكه زمين و ساكنانش همانند هستند، ولي دغدغه ها، گرفتاري ها، هدفها، آرزوها، و ... به دليل تغيير شرايط عوض مي شود. اگر اولويت ملي وجود نداشته باشد، طبيعي است كه كشورهاي درحال توسعه و عقب افتاده ديگر همان اندك توان باقي مانده را نيز براي توسعه از دست مي دهند و بي عدالتي و عدم توازن در سراسر زمين گسترده مي شود. اينجاست كه كه امنيت و آسايش همگان به خطر مي افتد. چه فقرا و چه اغنيا! پس اولويت ها براي هر كشور مهمند، بايد تعريف شوند و نخبگان نيز بايد براي حل معضلات جامعه خويش امكان و همت تلاش بيابند. البته با نگرش مذهبي، انجام خدمت به جامعه را به عنوان توفيق خدمت، و انجام وظيفه ارج مي نهند.

هنگامي كه بخش خصوصي گسترده اي نداريم، چگونه انتظارداشته باشيم تقاضاي لازم براي عرضه محصولات پژوهش ماموريت گرا فراهم شود؟
البته همينطور است ولي اول آنكه همان بخش خصوصي نيز توسط متخصصان تقويت شود تا روحيه توليد و افزايش توان جاي روحيه تجاري و افزايش صرف سود را بگيرد. ضمنا يادمان باشد كه تقاضا را نيز باز همين طبقه متخصص در هر قسمت كشور بايد تعريف كند و بعد امكان عرضه محصول خويش را بيابد.

چرا با تعريف ماموريت براي ازادي عمل پژوهشگران خود محدوديت تعريف كنيم؟
چون منابع محدود است و هيچ جا نمي توان انتظار داشت كه بخش خصوصي يا دولتي سرمايه گذاري انجام دهد ولي توقع نداشته باشد كه ارزيابي نيز بر نتايج كار نكند. وگرنه سرمايه گذاري در پژوهش حالت خيريه پيدا مي كند كه البته در دراز مدت جوابگونيست. پژوهش هنگامي مي تواند مستدام باشد كه در راستاي اهداف -ماموريت ها- بتواند به خوبي پيش رود و جذب امكانات كند، و براي آن مشتري وجود داشته باشد. اساسا هنر يك محقق آن است كه كار خود را بتواند به عنوان يك متاع با ارزش در اختيار جامعه بگذارد به نحوي كه جامعه - اعم از مديران كلان، مياني، برنامه ريزان و صاحبان صنايع و شركتها- متقاضي آن باشد. پژوهش در علوم پايه نيز موقعي موفق است كه در پوشش اهداف و برنامه هاي كلان برنامه ريزي و اجرا شود. اينجاست كه مي توان به پژوهش ماموريت گرا به عنوان امكان و ايجاد فرصت - به جاي ايجاد محدوديت - نگاه كرد.