سخنرانی من در سازمان نقشه برداری کشور به مناسبت سالروز زلزله بم

من دیروز در سازمان نقشه برداری کشور یک سخنرانی به مناسبت سالروز زلزله بم انجام دادم که خبرگزاری ایسنا خلاصه ای از آن را در صفحه علمی سایت خود گزارش داده است که همان را به عنوان گزارش صحبت خود در اینجا می آورم.

رييس پژوهشكده زلزله شناسي در سالگرد زلزله بم: بم، محل تلاقي گسل‌هاي مستعد زلزله‌هاي زياد است بازسازي بم در راستاي ارگ جديد و غرب شهر توصيه مي‌شود
سرويس: علمي

1384/10/07 12-28-2005 13:51:47 8410-03429: کد خبر
خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران سرويس: علمي
نشست علمي «لرزه خيزي منطقه كرمان با نگرش ويژه به زمين‌لرزه‌هاي بم هشتادو دو و داهوئيه زرند هشتادوسه» به مناسبت دومين سالگرد زلزله بم با سخنراني رييس پژوهشكده زلزله‌شناسي پژوهشگاه بين‌المللي زلزله شناسي و مهندسي زلزله در تالار اجتماعات سازمان نقشه برداري كشور برگزار شد.
به گزارش خبرنگار «علمي» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، دكتر مهدي زارع - دانشيار و رييس پژوهشكده زلزله‌شناسي پژوهشگاه بين‌المللي زلزله شناسي و مهندسي زلزله - در اين نشست علمي با اشاره به وقوع زمين‌لرزه بم در قسمت جنوب شرقي كرمان و در راستاي گسل بم، افزود: از نظر موقعيت جغرافيايي بم به صورت مكاني منحصر به فرد در ميان كرمان و زاهدان است كه در اثر زمين لرزه بم با بزرگي شش و نيم اين قطعه تكان خورده است.
وي با اشاره به مشاهده روند گسيختگي سطحي در جنوب شهر بم گفت: شهر بم با قرارگيري روي افتگاه گسل شاهد خسارات زيادي بود. در عكس‌هاي هوايي تغيير مكان آبراهه‌ها در كنار اين افتگاه گسل حتي قبل از زلزله بم قابل رويت بوده است.
بررسي‌هاي زمين شناسي نشان مي‌دهد كه زون شمالي - جنوبي سامانه گسلي غرب ناحيه لوت شامل گسل‌هاي اسفنديار، نايبند، گلبافت، سروستان، بم و سبزواران مرز غربي اين سيستم ساختاري (لوت) را مشخص مي كند. در زلزله پنجم دي ماه 82 قسمتي از گسل بم جنبا شد كه به مرگ بيش از 33 هزار نفر از هموطنان منجر شد.
دكتر زارع تصريح كرد: كانون زمين لرزه در نزديكي شهر بوده و بعد از آن، بيش از هزار پس لرزه در شبكه موقت پژوهشگاه بين المللي زلزله با كيفيت بالا ثبت شد و بررسي موقعيت پس‌لرزه‌ها و گسيختگي‌هاي سطحي جديد نشان داد كه گسل بم مسبب زلزله بوده است كه به صورت گسيختگي هايي در راستاي گسل قديمي بم و همچنين گسيختگي جديدي در جنوب بم در سطح زمين بروز يافت.
وي اظهار داشت: زلزله‌اي با بزرگي شش و نيم با عمق حدود 8 كيلومتر، مي‌تواند بين 10 تا 15 كيلومتر گسيختگي در ژرفا ايجاد كند كه در چنين حالتي در زمان برخورد با يك گسيختگي نبايد انتظار گسيختگي با تغيير مکا ن زياد در سطح زمين داشت زيرا تنها ترك‌هاي سطحي در چنين زمين لرزه‌هايي رخ مي‌دهد.
دكتر زارع با اشاره به بررسي‌هاي صورت گرفته در اين زلزله گفت: تلاقي ساختاري در محل برخورد روند زمين‌ساختي پشت رود - در راستاي رودخانه پشته رود- با گسل بم در شمال بم ايجاد شده است.
به گزارش ايسنا، وي با اشاره به اينكه شيب اين گسل به سمت غرب ادامه دارد اظهار داشت: هرچه از غرب به شرق حركت مي‌كرديم ميزان خرابي‌ها شدت بيشتري داشت .
رييس پژوهشكده زلزله شناسي خاطر نشان كرد: ‌در شتاب نگاشت ثبت شده در بم مشخص شد كه دوام جنبشي كه توانسته توانسته چنين فاجعه‌اي را ايجاد كند تنها 12 ثانيه بوده و كه اين موضوع نشانگر نامقاوم بودن ساخت و سازها در بم بوده است .
وي در ادامه با اشاره به زلزله داهوئيه زرند اظهار كرد: زلزله رخ داده در چهارم اسفند ماه 1383 با بزرگاي شش و نيم حاصل جنبا شدن گسل داهوئيه بوده است. بيشترين تلفات آن در روستاي هوتكن و بيشترين خرابي‌ها در داهوئيه بوده است.
دكتر زارع افزود: اين زمين لرزه كه به دليل قرار گرفتن روستا هوتكن در شيب و وجود بلوك‌هاي سنگي، بريدگي‌هاي سطحي و خرابي زيادي را به بار آورده در داهوئيه در محل تلاقي دو گسل داهوئيه و كوه‌بنان رخ داده است.
وي خاطر نشان كرد: دوام اين زمين لرزه 7 ثانيه بوده و بيش از 600 نفر كشته داشته است با اين حال ساخت و سازهاي مقاومتر ايجاد شده در برخي از روستاها دچار كوچكترين خسارتي نشده بودند.
به گزارش ايسنا، رييس پژوهشكده زلزله‌شناسي پژوهشگاه بين‌المللي زلزله‌شناسي در ادامه اظهار داشت: سه گسل در روند شمالي - جنوبي، شمال‌غربي - جنوب‌شرقي و شرقي - غربي درناحيه يرمان با يكديگر تلاقي هاي مختلفي ايجاد مي كنند كه به اين ترتيب پتانسيل بالاي خطر پذيري اين استان قابل درك است .
دكتر زارع در پايان توصيه كرد كه ادامه ساخت‌و‌سازهاي مسكوني در بم در فواصل دورتر از گسل در ناحيه ارگ جديد بم و در ناحيه غرب بم انجام شود.