وبلاگ دکتر مهدی زارع

مکانی برای تبادل نظر و اتاق فکر دکتر مهدی زارع و دوستان...

My Photo
Name:
Location: Tehran, Tehran, Iran

Friday, April 30, 2010

برای خلیج فارس

امروز ده اردی بهشت روز خلیج فارس بود و مراسم مختلفی در ایران برگزار شد. البته در طی هفته گذشته در جام باشگاههای آسیا به ویژه در تقابل تیم های باشگاهی ایرانی و عربی - به ویژه مس کرمان، سپاهان و ذوب اهن - نصب شعارها و بنر های تماشاگران ایرانی در مورد نام خلیج فارس و شعار دادن تماشاگران کرمانی در بازی الهلال با مس در یادآورد این نام تاریخی، با حساسیت طرف مقابل مواجه شد. ظاهرا ناظر بازی ذوب آهن ایراد گرفته بود که چرا بنری با نام خلیج فارس از سوی تماشاگران نصب شده و این شعار را سیاسی دانسته بود. به هر حال نام این دریای تاریخی - دریای پارس - مورد مناقشه از سوی بعضی همسایگان قرار گرفته و حتی در گوگل ارت و بعضی نمایشگرهای اینترنتی دیگر و نقشه های جغرافیائی که بعضا در غرب یا در منطقه چاپ می شود، نام دیگری برای این خلیج - در کنار نام اصلی یا به جای آن - ذکر می کنند. در پرواز های خارجی که از محدوده خلیج فارس با خطوط هوایی خارجی داشته ام دیده ام که نام خلیج - بدون پسوند و صفت و اضافه- روی نقشه های دیجیتال در نمایشگرهای جی.پی.اس. داخل هماپیما در هنگام عبور هواپیما از روی این دریا به نمایش در می آید. ذکر چند نکته در این مورد ضروری است:

- در مورد مرجع تاریخی و مستندات معتبر برای نام خلیج فارس و یا معادل های خارجی همین عبارت - در زبانهای لاتین، یونانی، انگلیسی، فرانسه، عربی و... - برای آن هیچ تردیدی وجود ندارد. نام دریا در منایع لاتین سینوس پرسیکوس و حتی در منابع عربی و اشعار شاعران عرب تا قبل از ناسینالیسم عربی در اوائل دهه پنجاه میلادی، الخلیج الفارسی ذکر شده است. از نظر تاریخی، به نظر می رسد ذکر نام دیگری برای خلیج فارس از محدوده زمانی جنبش افسران عرب در مصر و ناصریسم در اوئل دهه پنجاه میلادی مطرح شده است. در این زمینه غیر از نامیدن علنی این دریا با نامی اشتباه اول بار از سوی جمال عبدالناصر رئیس جمهور مصر منبع و مستند در دسترس دیگری ندیده ام. البته در سالهای اخیر تقریبا اکثر کشورهای عربی در نقشه های خود این دریا را با نام جعلی نامیده و حتی در کشور های جنوب خلیج فارس خیابانهایی را به نام جعلی در شهر های مهم خود ایجاد کرده و یا نامیده اند. به نظر می رسد از این جهت به ویژه کشورهای تازه تاسیس در جنوب خلیج فارس ، اصرار بر نامیدن دریا با نامی جعلی را به صورت مساله ای هویتی -ملی -برای خود در آورده اند.

- در این زمینه و حساسیت بر روی نام و عبارت خلیج فارس - و اصولا هر نوع نام و مساله هویتی ملی - تقریبا هیچ ایرانی (با هر گرایش سیاسی، دینی و قومی) نمی شناسیم که هم نظر با سایر هموطنان و البته بسیار متعصب نباشد. البته اگر کسی در این مورد و یا سایر مسائل ملی ما حساسیت نداشته باشد، از نظر سایر هموطنان ( ایرانی ) تلقی نمی شود. به قول مرحوم مهندس حامی ؛دل هر ایرانی که برای ایران نمی تپد، بهتر است نتپد!؛. نام درست خلیج فارس موضوعی است که همه ایرانیان و البته بسیاری از محققان و دانشمندان - مورخان و جغرافیدانان - منصف و باسواد، تردیدی در کاربرد نام درست آن از خود نشان نمی دهند.

- در مسابقات ورزشی - که نمونه هایی از آن در هفته گذشته رخ داد - این موضوع دستمایه شعارها - به اصطلاح کرکری حواندن های - تماشاگران قراگرفته که نشان از احساسات مردم دارد و مشخص می کند که موضوع فقط مورد دقت متخصصان نیست بلکه همه مردم نسبت به این موضوع حساسند.

- البته در همان کشورهایی که نام خلیج فارس را با نام جعلی و غلط می نامند، در حدود بیست و پنج سال اخیر توسعه اقتصادی زیادی رخ داده است. شهرهای آباد و شیکی همچون دبی، ابوظبی، دوحه، منامه و کویت ایجاد شده که البته برای بعضی از هموطنان ما - که تمول مالی مناسب دارند و مقاصد گردشگری یا فرصتهای شعلی ، تجاری و... را در آن سوی خلیج فارس و در همین شهرهای یاد شده جستجو می کنند - به عنوان شهرهای مطلوب برای مسافرت، زندگی، سرمایه گذاری و ... در آمده است. این موضوع البته عیبی ندارد، و اختیار هرکس دست خودش است، ولی ای کاش می شد بین آن تعصب هموطنان روی نام خلیج فارس و مشارکتشان در رونق اقتصادی در آن سوی سواحل خلیج فارس در شهرهایی که خلیج فارس را با نامی دیگر می نامند میشد نسبتی منطقی برقرار کرد. کاش ترکیبی مناسب از تعصب ملی و فرصت در شهرهای شمال خلیج فارس، این هموطنان ما را به سرمایه گذاری در سواحل شمالی و جزایر ایرانی خلیج فارس ترغیب می کرد.

- به نظرم باید در تعصب و غیرت ملی - که من نیز با سایر هموطنان در آن شریکم - دقت داشته باشیم که به دام نژاد پرستی، شووینیم و توهین به سایر مردم و ملل - به ویژه اعراب - نیافتیم. تعصب و غیر ملی را با گفتن حق و ایجاد فرصت و رونق و سرمایه گذاری در شهرهای شمال خلیج فارس و ذکر مستدل نام درست آن در همه جا و در مقابل همسایگان ناسپاس و تازه به دوران رسیده و کشورهای تازه تاسیس باید همراهی کرد. ولی توهین و تحقیر دیگران و سایر ملل و همسایگان، کار درستی نیست و ای بسا دامی باشد که برایمان گستره باشند. ما مردمی متمدنیم و خلیج فارس هم همواره خلیج فارس است و خواهد ماند. مجموع سواحل کل کشورهای جنوبی -سرجمع - به طول سواحل ایرانی خلیج فارس - از نظر طول - نمی رسد. همچنین تعداد و اهمیت جزیره های ما در خلیج فارس از هر کشور دیگری بیشتر است. هرچه که بگویند و نام دیگر به کار برند این اصول تاریخی، جغرافیایی و فرهنگی مسلم جا به جا نمی شود. ملت را هم با انتقال مردمان از سایر نقاط کره زمین به سودای کار، رفاه و ... و ایجاد مزیت جمعیتی نمی توان هویت بخشید، حتی اگر بتوان آمار را با دادن پاسپورت و شناسنامه از سوی بعضی کشورهای با سن کمتر از چهل سال در جنوب خلیج فارس به بعضی مهاجران بالا برد.

- ولی ما نباید بی کار باشیم. رونق اقتصادی و فرصت کاری در جنوب خلیج فارس واقعیتی است که اگر ما در تهران و شمال کشور به آن حساس نباشیم، مردم سواحل و شهرهای استانهای جنوبی با واقعیتی روزمره با آن مواجه هستند. توسعه اقتصادی، شهرسازی، سرمایه گذاری و رونق شهرهای جنوبی و جزایر ما ارزش راهبردی برای کشور ما دارد. باید از نظر تمام استانداردهای مدرن، سطح زندگی در سواحل جنوبی ما به بالاترین سطح برسد. نمی شود که هموطن ما وقتی از فرودگاه ایرانی در جنوب کشور سوار هماپیما شود، پس از وارد به فرودگاه شهرهای سواحل جنوبی حلیج فارس، مظاهر مدرن و تمیزی و زیبایی در ساخت و ساز را متفاوت با شهرهای خودمان بیابد. فرصت را باید مغتنم بشماریم.

سایت بلده نور مجددا به روز می شود

امروز متوجه شدم که دوست عزیزم آقای عباس عماد مجددا پس از مدتی وقفه سایت بلده نور را به روز می کند. امیدوارم این نوشتن را بتوان مستدام کند و دوباره دچار وقفه نشود. البته ابن بار توضیح داده که وب لاگ نویسی مجدد را مدیون آی.اس.پی دار شدن بلده نور-به طور مستقل- است. به هر حال از احوال شهر ما در مرکز البرز مرکزی ایران بخواهید بدانید هیچ جا بهتر از سایت عبای آقای عماد نیست. به آن سر بزنید.

Thursday, April 29, 2010

مهندس مسعود میر ابوطالبی دانشجوی دکتری مهندسی زلزله پژوهشگاه درگذشت

در ایام پس از تعطیلات نوروز 89 بود که شنیدم مهندس مسعود میر ابوطالبی دانشجوی دکتری مهندسی زلزله پژوهشگاه که در حال گذراندن آخرین مراحل تز دکتری خود زیر نظر همکار ما دکتر فرج الله عسگری بود، گرفتار بیماری شده است. ایشان عملا کارهای تز خود را به مرحله پایانی رسانده و برای دفاع دکتری آماده می شد. چهارشنبه صبح- هشتم اردیبهشت- که به پژوهشگاه رفتم با اطلاعیه درگذشت ایشان - در روز سه شنبه هفت اردیبهشت 89- مواجه شدم. واقعا شوک آور بود. در حدود سه هفته پس از اطلاع از بیماری، خبر فوت ایشان همه ما را بسیار اندوهگین و غافلگیر کرد. این مصیبت را به خانواده مهندس میر ابوطالبی به ویژه همسر و سه فرزند ایشان تسلیت می گویم و امیدوارم خداوند به آنها صبر دهد. مهندس میر ابوطالبی فارغ التحصیل دوره کارشناسی مهندسی عمران از دانشگاه صنعتی شریف در اواخر دهد 60 بود و پس از حدود یک دهه به ادامه تحصیل -در اوائل دهه هشتاد - اقدام کرد. فکر می کنم تقریبا هم سن و سال خود من و شاید یکی دو سال بزرگتر از من بود. به هر حال در دوره کارشناسی ارشد درس تحلیل خطر زلزله را با خود من گذراند و در این درس بود که با ایشان آشنا شدم - به گمانم حدود سال 82 - ایشان را بسیار باسواد و البته از نظر شخصی بسیار متین یافتم. پس از آن دوره دکتری را شروع کرد که در زمینه تخصصی مکانیک خاک و مهندسی ژئوتکنیک زمینلرزه - در رشته مهندسی زلزله - مشغول به انجام پژوهش برای رساله خود شد. به هر حال این زمان کوتاه بین اطلاع از بیماری و سپس فوت ناگهانی ایشان، مقدر خداوند بوده و دعا می کنیم تا حق تعالی روح ایشان را در جوار رحمت واسعه اش آرامش بخشد و به خانواده اش نیز صبر دهد. روحش شاد.

Friday, April 23, 2010

تصوير جديد خورشيد : ناسا 23 آوريل 2010




سايت ناسا امروز سوم ارديبهشت تصاوير جديد گرفته شده از خورشيد را منتشر كرد. واقعا فوق العاده است.

در آستانه هفتادمين سالروز تاسيس راديو در ايران

فردا چهارم اردیبهشت هفتادمین سالروز تاسیس رادیو تهران، اولین رادیو همگانی در ایران در سال ۱۳۱۹ است. از آنجا که شخصا علاقه ویژه ای به رادیو دارم، برایم مناسبت تاسیس و تولد این رسانه جدید در ایران مناسبت مهمی است. از کودکی همواره با رادو مانوس بوده ام و چندین -!- رادیو همیشه دورو برم هست، از حدود شش سال قبل هم یک رادیو جیبی که همراه پخش صوت ام.پی.۳ است دارم که معمولا همیشه در جیبم هست، و بنابراین به طور دائمی در نزدیک ترین فاصله از یک گیرنده رادیو هستم. رادیو در ایران اولین رسانه مدرن بوده که ارتباط عموم مردم را با مظاهر نوین هنر، تمدن و علم آشنا کرده است. از همگانی کردن آشنایی و ارتباط مردم با موسیقی گرفته تا نمایش و تئاتر برای همه مردم و آشنا شدن عموم مردم با اولین اصول بهداشت و زندگی مدرن و ... همگی در دهه های سوم و چهارم سده بیستم در ایران مدیون رادیو بوده است. ضمنا این وسیله اولین و تنها وسیله با پوشش همگانی و سراسری برای اطلاع رسانی - حتی در هنگام بحران (سالهای جنگ و هنگام وقوع سوانح طبیعی نظیر زلزله ) است، که حتی هنگام تخریب یا عدم دسترسی به رسانه تلوزیون، همچنان بیشترین قابلیت دسترسی را دارد. اصلا همه اینها به کنار، به خاطر صمیمیت و قابلیت خیالپردازی که با این رسانه همراه است، و به دلیل اینکه می توان همزمان با شنیدنش کارهای دیگر هم انجام داد، آن را دوست داشته ام. به همه دوستانم که در شبکه های مختلف رادیو کار می کنند یا کار می کرده اند و الان جای دیگری مشغول هستند، این سالروز را تبریک می گویم. ضمنا پیشنهاد پارسال من در غالب تاسیس رادیو دانش در ایران همچنان روی میز است! اگر کسی مشتاق حمایت است لطفا من را هم خبر کنید.

Thursday, April 22, 2010

به استقبال روز جهاني نجوم - سوم اردي بهشت: فرصت خوبي براي ترويج علم

فردا روز جهاني نجوم است. برنامه هاي متنوعي در سراسر دنيا در اين زمينه بر ترويج علم ستاره شناسي به طور خاص و ترويج علم به طور كلي برگزار مي شود. فرصت خوبي است تا با شركت در اين برنامه ها به ترويج علم به ويژه در خانواده ها كمك كنيم. فردا در مركز علوم و ستاره شناسي تهران در دزاشيب شميران طي مراسمي تلسكوپ ۱۴ اينچي - كه بزرگترين تلسكوپ عمومي در ايران است - رونمايي و براي عموم قابل دسترس مي شود. برنامه آسمان شب تلوزيون شبكه ۴ به طور مستقيم برنامه هاي اين روز را از مركز ياد شده پوشش خواهد داد.

ضمن تبريك اين روز به علاقه مندان نجوم در سراسر ايران اميدوارم از اين فرصت براي ترويج علم استفاده خوبي شود. در اخبار بود كه در شهرستانهاي مختلف ايران نيز برنامه هاي رصد و سخنراني به اين مناسبت برقرار است.

Tuesday, April 20, 2010

تصوير آتشفشان ايسلند - از سايت ناسا


اين عكس زيبا كه در سايت ناسا آمده است مربوط به آتشفشان هفته قبل ايسلند است. فوق العاده است.
http://antwrp.gsfc.nasa.gov/apod/ap100419.html

Thursday, April 15, 2010

زلزله 14 آوريل 2010 جنوب چينگاي ، چين : بزرگاي 6.9







چهارشنبه ۲۵/۱/۸۹ با بزرگاي ۶.۹ با ژرفاي ۱۰ كيلومتر در ساعت ۷:۴۹ بامداد به وقت محلي و در نزديك مرز تبت رخ داد و موجب بيش از ۷۰۰ كشته شده است. زلزله در شمال فلات تبت، و از نوع زلزله هاي كم ژرف قاره اي است.

Wednesday, April 14, 2010

نگاهی به نقش رسانه ها در همگانی کردن علم






روز یکشنبه گذشته در روزنامه شرق در صفحه علم مطلبی داشتم با عنوان نگاهی به نقش رسانه ها در همگانی کردن علم. این متن را در اینجا می گذارم چون فکر کنم در اینترنت در روز انتشار دسترسی به آن امکان پذیر نبود.

Tuesday, April 13, 2010

دويست ميليون دلار خسارت به تجهيزات و زير ساخت هاي پژوهشي در اثر زلزله شيلي

به گزارش مجله ساينس دانشمندان براورد كردهاند كه در اثز زلزله ۲۷ فوزيه ۲۰۱۰ شيلي با بزرگاي ۸.۸ ، حدود ۲۰۰ ميليون دلار خسارت به زير ساختها و تجهيزات پژوهشي شيلي وارد شده است. به همين دليل از دولت در حواست كمك سريع مالي شده تا هر چه زودتر با تاسيس يك مركز لرزه نگاري به بازسازي و توسعه سامانه هشدار پيش هنگام زلزله و سونامي شيلي اقدام شود.

http://www.sciencemag.org/cgi/content/short/328/5975/157-b

Wednesday, April 07, 2010

زلزله امروز در سوماترا - اندونزي : بزرگاي 7.7




اندونزي كشور زلزله هاست! سرزميني است كه سالانه حدود بيست درصد از زلزله هاي همه دنيا در آن رخ مي دهند. جزيره سوماترا هم در محدوده گودال - ترنچ- سالندا ، فرورانش ورقه استراليا به زير ورقه ساندا رخ ميدهد كه بخشي از اورازيا است. اين يكي از فعالترين مرز هاي برخورد زمينساختي در زمين است. زلزله اخير در ساعت 22:15 روز سه شنبه 6 آوريل به وقت جهاني و 5:15 بامداد چهارشنبه 7 آوريل به وقت محلي غرب اندونزي رخ داده (كشور اندونزي به قدري گستردگي شرقي-غربي زيادي دارد كه در 3 زون زماني مختلف قرار مي گيرد!)و خوشبختانه تاكنون خبري از سونامي و اثر تخريبي مربوط به آن نرسيده است. كانون زلزله در 215 كيلومتري شهر مدان -بزرگترين شهر جزيره سوماترا- و در ژرفاي 45 كيلومتري قرار داشت. البته هشدار سونامي داده شد كه حدود نيم ساعت قبل - هشت ساعت پس از لرزه اصلي- الغو گرديد. گزارشهاي اوليه از شش مجروح در اثر اين زلزله حكايت دارد

Tuesday, April 06, 2010

تحليل ريسك، تغييرات زيست محيطي و توسعه پايدار: روندي جديد در تحليل سامانيافته ريسك

اين پروژه
-progress-
كه در كشور آلمان در دانشگاه پتسدام و زير نظر وزارت آموزش و تحقيقات
آلمان و بودجه يازده ميليون يورو به عنوان بخشي از "برنامه نوآوري و پژوهش سطح بالا" در اين وزارتخانه دنبال مي شود، نمايانگر روند جديد و همه جانبه نگر در تحليل ريسكهاي زميني (georisk)
و دقت در توسعه پايدار و تغييرات زيست محيطي در همه برنامه هاي پژوهشي از اين دست در اروپا است:

http://www.geo.uni-potsdam.de/progress/index.html

پايان تعطيلات نوروزي و شورع مجدد فعاليت عادي

با پايان تعطيلات، و شروع مجدد روزهاي عادي كار، كلاسهاي دانشگاهي هم برقرار است. البته من هنوز كمي رخوت حاصل از تعطيلات بيش از دو هفته اي را در چهره بعضي از دانشجويان مي بينم! انشاالله به زودي رفع رخوت شود.