سی و هفتمین سالروز زلزله دشت بیاض

ماه شهریور است و سالروز زلزله های بزرگ ایران. سی و هفت سال پیش در روز نهم شهریور سال چهل و هفت زمینلرزه مهیبی

در ساعت دو هفده دقیقه بعد از ظهر با بزرگای هفت و چهار دشت بیاض، خضری، کاخک و روستاها و شهرهای اطراف در شمال قائن در استان خراسان را به شدت به لرزه در آورد. این زلزله که با کشته شدن بیش از دوازده هزار نفر همراه بود روستاهای یاد شده را به کلی ویران نمودو با یک گساش زمینلرزه ای به طول حدود شصت کیلومتر و با سازو کار امتداد لغز چپگرد با مولفه فشاری همراه بود. در حدود ده سال قبل در یک کار پژوهشی در پژوهشگاه زلزله بر روی مناطق زلزله زده در استان خراسان از تمام مناطق زلزله زده در این رویداد بازدید کردیم و گزارش تهیه نمودیم. عکسهایی که می بینید مربوط به آن رویداد است. یکی از سنگ یاد بودی است که بر مزار دست جمعی جانباختگان زلزله دشت بیاض در روستای کاخک گذاشته شده و دیگری از بخشی از ویرانه های دشت بیاض که هنوز موجود است. روز بعد از زلزله دشت بیاض – صبح زود بعد از زلزله در دهم شهریور چهل و هفت – شهر فردوس نیز با زلزله ویران شد و غم انگیز اینکه بعضی از مجروحان را که زنده مانده و از دشت بیاض به فردوس منتقل شده بودند در زلزله فردوس در بیمارستان کشته شدند! یاد تمامی جان باختگان آن زلزله ها را گرامی می دارم و به روانشان درود می فرستم. ضمنا خود من نه روز بعد از زلزله دشت بیاض به دنیا آمدم! در ابتدای سال پنجم دبستان بودم که زلزله طبس آمد! آخرین روز درس دوره لیسانس زمین شناسی در دانشگاه تهران را که گذراندم زلزله منجیل رخ داد!!! و ...و بهتر است ادامه ندهم! ممکنه زلزله بیاد!.... وسلام

مالکیت داده های علمی و نحوه گردش اطلاعات علمی – زلزله شناختی - در ایران

بر اساس آنچه که تاکنون در مملکت ما روی داده است همواره این بحث در مورد بیشتر موسسات علمی و پژوهشی در ایران مطرح بوده است که مالکیت داده های علمی که در خود این موسسات تولید شده و مبنای کار پژوهشی بوده است با چه کسی است. به هر حال همواره برای هر کار پژوهشی، به ویژه پژوهشهای تجربی و کابردی، نیاز مبرمی به اطلاعات و داده های خام علمی احساس می شود. هر گاه محققان و دانشجویان فوق لیسانس و دکتری می خواهند یک کار پژوهشی را آغاز کنند که از ابتدای کار ، ورودی بر اساس داده های علمی برداشت شده قبلی تعریف شده باشد، این نیاز که مطرح کردم به شدت احساس می شود. در رشته ما که زلزله شناسی باشد این یکی از اصلی ترین مباحث است. در ایران همیشه این بحث مطرح بوده که داده های زلزله شناختی که توسط یکی از مراکز زلزله شناختی ثبت شده است چگونه و با چه کیفیت و سرعتی پس از ثبت آنها در دسترس محققان قرار میگیرد – و اصلا قرار می گیرد یا نه؟!- به هر حال آنچه که به نظر من می رسد و ما اکنون در پژوهشکده زلزله شناسی خودمان داریم عمل میکنیم این است که:
- موسسات علمی و پژوهشی در ایران با بودجه عمومی ایجاد و تجهیز شده اند بنابراین داده های زلزله شناختی که ثبت می کنند باید در دسترس پژوهشگران کشورقرارگیرد.
- الان به دلیل در دسترس بودن اینترنت بهترین وسیله برای نشر داده ها استفاده از همین وسیله است.
- خوشبختانه موسسات علمی و پژوهشی که در زمینه زلزله شناسی فعالیت می کنند – پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله، موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران، مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن و سازمان زمین شناسی کشور – هم اکنون داده های خود را یا به صورت فهرست و یا به صورت کامل – برای زلزله های رخ داده – روی وب سایت خود می گذارند. این کار موجب شده است که در سالهای اخیر محققان ایرانی دسترسی بسیار خوبی به داده ها پیدا کرده و بتوانند بر اساس داون لود کردن اطلاعات لرزه ای از این وب سایتها به کار تحقیقاتی خود بپردازند.
- یک مساله ظاهرا همچنان حل نشده این است که بسیاری از داده های ثبت شده پس از زلزله های مهم و به ویژه مربوط به پسلرزه های زلزله های اصلی هم اکنون به صورت نامنظم در این موسسات موجود است که بعضا برای پژوهشگران خود این مراکز هم دسترسی راحت و یا مرتب کردن کردن آنها پس از مدتی بسیار دشوار یا غیر ممکن است! این مساله نشان می دهد که باید یک عزم جدی برای ساماندهی داده ها و منظم کردن آنها و سپس قابل دسترس کردن آنها در هر یک از این موسسات بوجود آید.
- در پژوهشکده خودمان ما علاوه بر فهرست آخرین زلزله ها – که از حدود یکسال و نیم پیش دسترسی به آنها از طریق وب سایت ما در
http://www.iiees.ac.ir/
امکان پذیر شده است ، از دو روز پیش ما داده های دیجیتال مربوط به هر زلزله ثبت شده در شبکه باند پهن پژوهشگاه با بزرگای بیش از چهار را نیز با دسترسی آزاد روی همین وب سایت قرار میدهیم .
- این کار را ادامه خواهیم داد به نحوی که دسترسی به فهرستی منظم از داده ها و همچنین داده های دیجیتال بر اساس یک پایگاه داده های سامان یافته ممکن شود

نمایشگاه گردشگری و میراث فرهنگی مشهد

دیروز عصر در آخرین روز نمایشگاه گردشگری و میراث فرهنگی در مشهد – که از تاریخ سی مرداد تا چهارم شهریور ماه برگزار شد – از این نمایشگاه بازدید کردیم . نمایشگاه بسیار جالب و لازمی بود. بالاخره در مملکت ما یکی از مهمترین جنبه های تولید ملی استفاده از پتانسیلهای ملی در جلوه های طبیعی و مکانهای باستانی و تاریخی فلات ایران برای جلب گردشگر داخلی و خارجی است. در این نمایشگاه جنبه خیلی جالب حضور تقریبا تمام ادارات کل میراث فرهنگی و گردشگری استانها در نمایشگاه بود و صد البته حضور شهرستانهای مختلف از استانهای خراسان رضوی و شمالی و جنوبی بسیار پر رنگتر بود- چرا که نمایشگاه در مشهد برگزار می شد. ولی مساله تاسف بار بی نظمی فوق العاده حاکم بر نمایشگاه بود و البته شلوغی بسیار آن که بسیاری از مردم و ساکنان مشهد و مسافرانی مثل ما را نیز جلب کرده بود. به هر حال از آنجا که در مملکت ما تفریگاه و محل مناسب برای صرف شدن اوقات فراقت مردم کم است به محض برگزاری هرگونه نمایشگاهی از هر قشری – بیشتر خانواده ها – به آن هجوم می آورند! ولی منظور اصلی من از بی نظمی آن است که برخی غرفه ها نظیر بیشتر شهرستانهای استانهای خراسان با ارائه ماکت آسیاب بادی ، اصل دستگاه گلیم بافی و چرخ نخ ریسی و بروشورهای جالب این نمایشگاه را بسیار جدی گرفته بودند و البته بعضی از شرکت های صاحب و اداره کننده هتلهای بزرگ کشور با ماکت های بزرگ و جالب و اطلاعات جذاب برای جلب مشتری به مناطق توریستی کشور مثل جزیره کیش، شرکت کرده بودند ولی بعضی استانها – مثل استان فارس حداقل در روز آخر که ما بازدید کردیم – فقط با چند پوستر که به محل غرفه خود نصب کرده بودند حضوری صرفا نمادین داشتند. اکثر غرفه ها هیچ نوع بروشور یا کاتالوگی برای اطلاعات بیشتر در اختیار مردم قرار نمی دادند، یا بعضا چنین بروشوری را اصلا چاپ نکرده بودند. غرفه های خارجی نیز، به دلیل اصطلاحا بین المللی بودن نمایشگاه، فقط شرکت ظاهری داشتند و مثلا از آن همه جذبه گردشگری در فرانسه فقط چند پوستر از شهر استراسبورگ فرانسه از سوی انجمن ایرانیان آلزاس ارائه شده بود. و این برای شهری که من شخصا چند ماه در دانشگاه آن برای کارهای تحقیقاتی ام بوده ام و بیشتر جلوه های گردشگری آن را از آثار تاریخی باستانی گرفته تا جلوه های زیبای طبیعی بازدید کرده ام، یعنی هیچ! یک شرکت نیز از سوی موسسه ای در عربستان سعودی مشغول پخش بروشور برای فروش آپارتمان در مکه مکرمه بود - بدون هیچ نوع ارائه جلوه ای از گردشگری در این کشور حداقل آن جنبه که برای مسلمین بسیار اهمیت دارد یعنی از حرمین شریفین. به هر حال این شرکت به عنوان تنها نماینده کشور پادشاهی عربستان سعودی در این نمایشگاه حضور داشت. گردشگری و استفاده از جنبه های توریستی آثار باستانی و تاریخی، زیارتی و منابع طبیعی کشورما بسیار اهمیت دارد و نفس برگزاری نمایشگاه نیز به ویژه در شهرستانها گام مهمی به پیش است ولی توجه به ریزه کاریهای که ذکر کردم بسیار مهمتر است.

از جوار امام هشتم شیعیان

از دیروز در جوار امام هشتم شیعیان ، امام رضا - ع - در مشهد هستیم. از اینجا برای همه ملت ایران دعا می کنم و همچنین برای خوانندگان وب لاگم. ضمنا دیشب که به حرم رفته بودیم چنان شلوغ بود که تقریبا تردد نیز در داخل حرم غیر ممکن بود چه برسد به عبادت و زیارت با آرامش! ضمنا من نمی فهمم که چرا بعضی تلاش می کنندتا خود را به هر قیمت و با تحمل هر فشاری - و ایضا وارد کردن فشار به دیگران!!!- به ضریح حضرت برسانند. به این طریق که اصلا حال معنوی ممکن نیست به انسان دست دهد! به هر حال ما می خواهیم تلاش کنیم یک زمان و مکان کمی آرامتر و خلوت تر پیدا کنیم تا دعا و نیایش و حالت تضرع ممکن شود.

اولین کتاب من - مقدمه ای برزلزله شناسی کاربردی – منتشر شد

بالاخره اولین کتاب من که زیر چاپ بود منتشر شد و تا اکنون در اثر هجوم علاقه مندان برای خرید این کتاب چند نفر زیر دست و پا رفته اند!!!... شوخی می کنم. خلاصه اگر علاقه مندید هم می توانید آن را از کتاب فروشی پژوهشگاه تهیه کنید و هم پس از توزیع در کتاب فروشی هائی که کتاب علمی می فروشند. هم چنین به درد عیدی و هدیه دادن هم می خورد!... به هر حال این کتابی است که در شش سال گذشته در پژوهشگاه و دانشگاههای مختلف تدریس کرده ام و در آن از مبانی زلزله شناسی تا مسائل زلزله شناسی مهندسی را توضیح داده ام و به درد کلاسهای تحلیل خطر، زلزله شناسی، زلزله شناسی مهندسی و بعضی قسمتهای مهندسی زلزله در مقاطع مختلف کارشناسی تا دکتری می خورد و همچنین فکر میکنم برای مهندسان و کارشناسان علاقه مند به این موضوعات مفید باشد. اگر دوست داشته باشید در روزهای آینده بیشتر در مورد کتاب خودم تبلیغ خواهم کرد! فعلا همینقدر کافی است

تولد دوباره در غزه

این روزها مراحل خروج اشغالگران – یهودیان استقرارداده شده از سوی دولت اسرائیل در آبادی های یهودی نشین - از نوار اشغالی غزه در سرزمین فلسطین در حال تکمیل است. بر پایه مبارزات، مذاکرات و پیگیری رهبران فلسطینی و طبیعتا سیاست جدیدی که از سوی آمریکا در منطقه خاورمیانه دنبال می شود، دولت اسرائیل که اساسش بر مینای ایدئولوژی صهیونیستی درسال چهل و هشت میلادی شکل گرفت مجبور به تخلیه نوار اشغالی غزه در کنار دریای مدیترانه پس از حدود سی و شش سال شده است. بدیهی است که این تنها سرزمین اشغالی فلسطین نیست و فقط باریکه ای در حد پنج کیلومتر پهنا در حدود بیست کیلومتر درازا است. نوار غزه در حقیقت تنها سرزمین فلسطینی – زیر نظر دولت خودگردان فلسطین – در حاشیه دریای مدیترانه و در مجاورت مرز مصر – ناحیه سینا - است. سرزمینهای کرانه باختری رود اردن نیز هم اکنون با شهرکهای یهودی نشین از سوی دولت اسرائیل پوشیده شده است. امید است تا این روند تخلیه در ناحیه کرانه باختری رود اردن نیز ادامه یابد. یکی از فلسطینی ها پس از تخلیه نوار غزه – و تخریب شهرکهای یهودی نشین - گفته است که بی صبرانه منتظرساخته شدن خانه های جدید فلسطینی به جای شهرکهای اشغالی است و احساس می کند که دوباره متولد شده است. این احساس شادی و تولد دوباره را به مردم مظلوم و تحت فشار فلسطین تبریک می گویم. امیدوارم کشور فلسطین در آینده نزدیک رسما شکل گرفته و نهایتا مردم فلسطین در کشور و سرزمین خودبه راحتی زندگی کنند. در یکی از کنفرانسهای علمی – به مدت پنج روز - که در اروپا شرکت کرده بودم دو نفر از همکاران فلسطینی نیز حضور داشتند. البته آنها مجبور بودند تا با پاسپورت اردنی سفر کنند. پس ازبرگزاری کنفرانس از طریق همکاران دیگر مطلع شدم که این دو دانشمند فلسطینی برای بازگشت به کشور خود با بحرانی شدن شرایط منطقه باختری رود اردن مجبور شده اند تا با الاغ از امان پایتخت اردن در زیر نظر سربازان مرزی اسرائیلی با شرایط دشوار از ناحیه مرزی روداردن عبور کنند. و البته باز به دلیل همان شرایط ویژه امنیتی حدود پانزده روز در همین منطقه مرزی تحت نظر نیروهای اسرائیلی – بین خاک اردن و کرانه باختری رود اردن که زیر نظر دولت خودگردان فلسطینی است - در بدترین شرایط بمانند و اجازه ورود به فلسطین نمی یافته اند چرا که نیروهای مرزی اسرائیلی اجازه عبور نمی داده اند. حال در نظربگیرید که اگر یک استاد دانشگاه فلسطینی بخواهد به یک کنفرانس علمی در خارج از کشور برود با چه مکافات ومصائبی ممکن است روبرو شود. این را بیافزائید به زندگی دائما تحت نظر مردم درسرزمینهای فلسطینی و از سوی دیگر به دنیا آمدن در اردوگاههای فلسطینی و بعضا زندگی تا پایان عمر در همان اردوگاهها. این از نتایج زندگی درشرایط تحت اشغال است. امید است تا تمام جهان به حق مشروع مردم مظلوم فلسطین برای داشتن کشور و سرزمین گردن نهد تا این مصیبتها پایان پذیرد.

مجددا در مورد خطر سیل در ایران

شاید برای اولین بار بود که امروز شنبه صبح از رادیو شنیدم که صریحا از قول سازمان هواشناسی در مورد خطر طغیان رودخانه ها هشدار داده می شد. پس با توجه وضع بارندگی های پیش رو درشمال و شمال غربی کشور هشیاری لازم است.

روزمیلاد امیرمومنان علی ابن ابی طالب –ع- مبارکباد

سیزده رجب روزمیلاد مولا علی – ع- را شادباش می گویم. در سالهای اخیر این روز را برای گرامی داشت روزپدر در ایران در نظر گرفته اند که البته کارخوبی است. پس بر همه پدران از جمله خودم مبارک! ولی همیشه در تبلیغات رسانه ای برای چنین روزی فرزندانی که پدر از دست داده اند فراموش می شوند که برای من آزاردهنده است. خوب چرا طوری از این روز یاد نمی کنیم که دل بچه های یتیم نسوزد؟ در شکل کنونی حتما چنین ایرادی وجود دارد. پس من بیش از همه این روزرا با بچه هائی که الان از نعمت وجود پدر محروم شده اند گرامی می دارم.

در بازی آخر تیم ملی بازی با ژاپن علی دائی عالی بود

آخرین بازی مقدماتی ایران در راه جام جهانی 2006 آلمان دیروز در یوکوهاما زاپن برگزار شد. نتیجه بازی دیروز با ژاپن مثل بازی رفت در تهران(2-1) شد فقط این بار ژاپن برد! و اول گروه نیز شد. البته هیچ فرقی نمی کند جز اینکه ممکن است در رده بندی ماهانه فیفا ژاپن از ما جلو بزند که البته آن هم خیلی مهم نیست.فقط چیزی که مهم است این است که در بیست دقیقه اول بازی نفس ما بند آمد!... چون اگر میرزا پور نبود احتمالا اوضاع گل های خورده ما بد می شد! البته میزا پور هم تلافی کرد و گل دوم را عملا او به خودمان زد!!! واکنش حسین کعبی که توپ را با دست از درون دروازه ما برگشت داده بود، خیلی جالب بود، چون بلا فاصله سمت کمک داور که اعلام گل کرده بود رفت و سعی می کرد که توجه او را به مونیتور بزرگ ورزشگاه جلب کند تا او بفهمد که گل نشده است!!! حسین آقا حواسش نبود که آن همه دوربین بلاخره خیلی واضح به همه نشان می دهند که اولا توپ از خط گذشته ضمنا شخص خودشان – البته از سرفداکاری! – توپ را با دست بیرون کشیده است. نیک بخت واحدی اصلا خوب نبود و معلوم نشد چرا بازی می کند، برهانی نیز کاری از پیش نبرد. ضمن اینکه من از ایمان مبعلی غیر از یکی دو شوت به سمت چهارچوب چیزی ندیدم، و جواد کاظمیان هم که اصلا مثل اینکه داخل بازی نبود. یکی دو بار هم که پاسهای علی دائی را خراب کرد که نزدیک بود علی آقا را از فرت عصبانیت سکته بدهد. از جدیدی ها ففط مجتبی جباری خوب بود. ولی ازهمه اینها گذشته شما بازیکن موثرتر از علی دائی سراغ دارید؟ یک ضربه در نیمه اول به تیر دروازه زد و یک پنالتی هم خودش گرفت و ضمنا خودش هم تبدیل به گل کردتا حداقل آمار گل ملی خودش به یکصد و پنج گل برسد که فعلا دست نیافتنی به نظر می رسد. واقعا که این کاپیتان علی دائی یک استثناست. من یکی آرزو می کنم به این زودی ها خداحافظی نکند. همچنین امیدوارم او دوباره به تیم خود پرسپولیس برگردد!... بالاخره پرسپولیس زلزله خانه تمام نوابغ فوتبال ایران بوده است و همچنان خواهد بود.

در آستانه بیست و هشت مرداد روز کودتای امریکائی بر علیه دولت ملی

در آستانه پنجاه و دومین سالروز بیست و هشت مرداد، کودتایی بر پایه طرح دولت آمریکا بر حذف دولت ملی روانشاد دکتر محمد مصدق و جایگزین کردن رژیم استبدادی محمد رضا پهلوی بر پایه دولت نظامی – ارتشبد زاهدی – قرار گرفته ایم. پنجاه و دو سال از آن ایام تلخ می گذرد و اگر دولت راستگرای آنروز آمریکا برای سرنوشت مردم منطقه خاورمیانه حداقل احترام را قائل بود، این دخالت را بر مبنای سازماندهی عوامل استبداد داخلی در امور داخلی ما نمی کرد. فضای دوقطبی آنروزگار و تحرکات توده ای ها نیز زمینه این توجیه را فراهم آورد که اگر دخالت نکنیم ایران به دامان کمونیسم در می غلتد. متاسفانه سازماندهی نامناسب دولت ملی و اوج گیری اختلافات داخلی بین جناحهای ملی و مذهبی نهصت و دسیسه های کمونیستهای توده ای وابسته یه رژیم شوروی آنروز تا حدی دولت را ضعیف کرد که با چنین کودتائی نمامی امید ملت به توسعه بر اساس اولویتهای ملی و دموکراسی بومی در آن مقطع نا امید شد. دولتهای بعدی یکی پس از دیگری به وابستگی مملکت مابه بیگانگان بر مبنای تلاش برای بر پائی فضائی بسته در داخل افزودند تا اینکه انقلاب اسلامی به حیات آن رژیم پایان داد. به هر حال اخیرا یکی از نویسندگان آمریکائی مدعی شده بود که اگر آمریکا موجب کودتای بیست و هشت مرداد در ایران نمی شد روندی که به حملات یازده سپتامبر در چهار سال پیش انجامید اساسا آغاز نمی گشت.

باز هم احتمالا سیل در راه است

از یکشنبه سی مرداد در شمال و شمل شرق کشور با آمدن هوای ناپایدار می توان انتظارسیل داشت. از آنجا که سیل در کلاله و استان گلستان امسال تابستان سه بار تکرار شد می توان مجددا انتظار سیل داشت. وضعیت ایمنی که یهتر نشده!، حداقل از مسیلها باید فاصله بگیریم. این امر به ویژه به استانهای گلستان و خراسان شمالی مربوط است.

برنامه سخنرانی های پژوهشکده زلزله شناسی

برنامه سخنرانی های پژوهشکده زلزله شناسی براساس همکاری محققان داخل و بیرون پژوهشگاه دیروز آماده شد که اتفاقا جمع هفتگی خوبی برای بحث پیرامون موضوعات پژوهشی زلزله شناختی است . این بر نامه هم اکنون شکل گرفته و در چهارماه گذشته بدون وقفه ادامه یافته است. به هر حال برنامه برای چهار ماه آینده به این شرح است. خوشحالم که این کار را که برای آن اولویت بسیاری قائل بودم هم اکنون کاملا جا افتاده است. بدون آن به نظرم محیط آکادمیک ناقص است.

Te ongoing construction along slops in Meygoun, along the Meygoun-Shemshak road road, in NW Tehran, All photos by M. ZARE, August 2005.  

The door of the building which opens to the mountain! in Meygoun, along the Meygoun-Shemshak road 

A Water storage tank in Meygoun 

Meygoun, construction of Multiple-story building on the slop 

Deforming the Slops along the road in Meygoun  

Meygoun in NW Tehran, Construction along the road 

Hotel Construction in Shemshak 

Shemshak,in NW Tehran, Construction on the Slop 

Shemshak, NW Tehran, construction on the slop.  

خطرهای چندگانه در حاشیه جاده شمشک در شمال غرب تهران

در گذر تابستانی از جاده فشم به میگون و سپس ادامه مسیر به سوی شمشک - که به دلیل وجود پیست های اسکی و هتلهای متعدد و آب و هوای خنک کوهستانی همیشه برای توریستها جذاب خواهد بود – شاهد تخریب کناره های جاده به بهانه توسعه و ساخت ویلا، هتل و فروشگاه هستیم. این وضعیت که در عکسهای فوق دیده می شود بسیار خطرناک است و به طورواضحی در جهت افزایش ریسک این نواحی است. این در حالی است که از حدود دو سال قبل ساخت برج نیز در این دره تنگ به انواع دیگر ساخت و ساز اضافه شده است!.این خطر از نظر ناپایدار کردن دامنه ها، افرایش خطر سیلاب – که در گذشته در میگون رخ داده است – و همچنین افزایش ریسک خسارت پذیری در مقابل زمینلرزه هائی است که احتمال رخداد آنهادر منطقه وجود دارد. میگون بر روی اثر سطحی گسل مشا ساخته شده است و ازاین نظر می توان موقعیت میگون و فشم (که در حدود 5 کیلومتری جنوب میگون واقع است) و شمشک (که در حدود پنج کیلومتری شمال میگون قرار دارد) را از نظر فرارگیری در حوزه نزدیک گسل بسیار حائز اهمیت است. این نوع گسترش و توسعه با وجود یک جاده درجه دو و با عرض بسیار کم در فاصله فشم تا میگون می تواند در هنگام رخداد یکی از بلایای طبیعی یاد شده با انسداد جاده به یک فاجعه تمام عیار بیانجامد. تصور کنید که هریک از بلایای یاد شده رخ دهد، در آن صورت تاچند روز عملا امکان بسیار محدودی برای امداد رسانی وجود خواهد داشت. ما در تعطیلات تابستانی هم ظاهرا باید شاهد نکاتی باشیم که اعصابمان راخراب می کند!... به هر حال این وضعیت قابل چشم پوشی نیست و مثل نکته ای که در مورد لزوم مطالعات در شمال کشور گفتم، مطالعلت ویژه و اقدامات فوری لازم است.

Ali Karimi, FC Bayern Munchen, after his goal, 13 August 2005, Photo by Iran Varzeshi Newspaper, 14/08/2005 

Ali Karimi, Iranian International, markes his first goal in FC Bayern Munchen, Photo by Iran Varzeshi Newspaper, 14 August 2005 

گل علی کریمی و علی کریمی گل

این ترکیب را به مناسبت گل علی کریمی در بوندسلیگا در بازی بایرن مونیخ – کایزرس لاترن انتخاب کرده ام. علی کریمی دیشب در

دقیقه یازده یک پاس گل به ماکای داد و در دقیقه سی و پنج نیز خود گل زد. این اولین بار است که یک ایرانی در تیمی مثل بایرن مونیخ در لیگی مثل بوندسلیگا گل می زند. علی کریمی پرسپولیسی – فراموش نشود! او یک پرسپولیسی است! – دیشب عالی بود و در دقیقه پنجاه و هشت تعویض شد. این موفقیت را به خود او و تمام ایرانی های فوتبال دوست تبریک می گویم. ظاهرا از این پس ما علاوه بر لیگ خودمان نگران نتایج لیگ آلمان هم باشیم . ضمنا عکسها از روزنامه ایران ورزشی چاپ امروز است.

Flood inGolestan, North IRAN, Tuesday 9 August 2005, Photo by ISNA Agency 

لزوم جلوگیری از آسیبهای بلایای طبیعی ، به ویژه سیل ،در شمال کشور

همانطور که حدس زده می شد، - و من هم در وبلاگم هشدارداده بودم- باز سیل – این بلای طبیعی که اتفاقا کاملا قابل پیش بینی است – بر اساس براورد قبلی سازمان هواشناسی کشور رخ داد و برمبنای آخرین اخبار، در کلاکه در استان گلستان موجب سی و دو کشته و هفت مفقود شده است. به گزارش سرویس حوادث ایسنا دویست واحد مسکونی در سی و پنج روستا کاملا ازبین رفته است و خسارت مالی بیست میلیارد تومان براوردمی شود. این فاجعه متاسفانه چند سال است که به دلیل تجاوز به حریم منابع طبیعی و ساخت و سازدر هر فضای ممکن در کشور ماتکرار میشود. این ساخت و ساز حتی در حریم رودخانه ها، درون جنگل، مرز بین کوه و دشت، در شیبهای دامنه ای وهمراه با تخریب فضای طبیعی شمال ایران و نبود نگاه برنامه محوربرای درازمدت بر مبنای پیشگیری از بلایای طبیعی رخ داده است. متاسفم که بگویم در هفته های اخیر چندمصاحبه از اقتصاد دانان و بعضا جغرافی دانان در روزنامه ها و نشریات محلی مازندران خواندم که در حمایت از توسعه اقتصادی حاشیه دریای مازندران نوشته شده بود – که همه با آن موافقیم – ولی یک کلمه به خطرهای احتمالی چنین کاری اگر بدون توجه به اثرهای مخرب بر محیط زیست و تخریب منابع طبیعی انجام شود ، اشاره نشده بود. آیا تاکنون غیر از این بوده است که گسترش ساخت و ساز در شمال کشور به ویژه در استانهای گلستان، مازندران و گیلان به قیمت تخریب جنگلها، تجاوز به حریم منابع طبیعی، ویرانی محیط زیست ، ناپایدار کردن دامنه ها و در نهایت بالابردن خطر پذیری در مقابل خطرهای طبیعی نظیر سیل و زلزله انجام شده است؟ خودمان را به بی خبری نزنیم. با روندی که در پیش است هشدار میدهم که فجایع بزرگتری در شمال ایران و حاشیه دریای مازندران در پیش است. سیل و اثرهای تخریبی بیشتر حاصل از لرزه خیزی طبیعی منطقه از شناخته شده ترین آنهاست. هنوز اثرهای ناشی از آلودگی وسیع محیط زیست و آب و خاک منطقه و فاجعه زیست محیطی ناشی از آلودگی آبهای زیرزمینی خود را نشان نداده اند. توصیه میکنم متخصصان و متفکران و مدیران در استانهای شمالی به این مسائل با اهمیت فوق العاده توجه کنند. مطمئن هستم که امکان مهار این فجایع با توان تخصصی موجود در کشور وجود دارد. تهیه نقشه های پهنه بندی خطرهای زیست محیطی و نقشه های دقیق حریم رودخانه ها که قابل استفاده در تمام شهرداری ها باشد – تابدانند تا با چه نوع ساخت و سازی باید مقابله کنند – و همچنین نقشه های پهنه بندی خطر زلزله با دقت بالابرای کل ناحیه شمال کشور و ریزپهنه بندی خطر زلزله برای تمام شهرهای مناطق شمالی و در نهایت مطالعات تفصیلی مدیریت خطرپذیری به همراه نقشه های دقیق بر مبنای سیستم اصلاعات جغرافیائی – جی. آی .اس.- برای کل نوار شمالی از مهمترین کارهای مطالعاتی انجام نشده است که توصیه می کنم تمام دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی شمال کشور و سایر محققان علاقه مند در ایران و خارج ازکشور انجام آنها را در اولویت ویژه خود قرار دهند. پانزده سال آینده زمان ویژه ای برای توسعه اقتصادی منطقه شمالی – به ویژه سه استان یاد شده – است . اگر به نکته های یاد شده برای پیشگیری از آسیبهای بلایای طبیعی توجه نکرده و بپانخیزیم هم در قبال نابودی محیط زیست در شمال کشور و هم در مقابل نسلهای آینده همگی مسئولیم. من به عنوان یک مازندرانی و الیته یک ایرانی هشدارمی دهم

Trafic in the Chalus Road  

Chalus Road  

Chalus Road  

Inside Kandovan Tunnel  

kadovan Tunnel -1  

Chalus Road  

جاده چالوس

در هنگام گذر از بخشی از جاده چالوس در این ایام تابستان، عکسهائی از ناحیه سیاه بیشه و تونل کندوان گرفته ام که فکر میکنم برای بعضی خاطره انگیز باشد، به ویژه برای رفقائی که الان در خارج از کشور هستند و حضور در این جاده زیبا در غرب البرز مرکزی ایران فعلا برایشان ممکن نیست. در جائی می خواندم که مرحوم کاوه گلستان عکاس و هنرمند بزرگ و فقید ایران که در هنگام تهیه گزارش از جنگ عراق در نوروز دوسال پیش در کردستان عراق روی مین رفت و جان باخت، گفته بود که با سفرهای متعدد به نواحی مختلف زیبای دنیا معتقد بوده که زیبا ترین مناظر طبیعی را در جاده چالوس یافته است. ضمن اعتراف به این نکته که این نوع زیبائی شناسی می تواند نسبی باشد، به هر حال با آن هنرمند فقید کاملا هم نظرم. با سفر به منطقه ساحلی "کوت دازور" در ساحل نیس و موناکو درجنوب فرانسه، و همچنین شهر ونکوور و ایالت بریتیش کلمبیا، در کشور کانادا، معتقدم که مناظر طبیعی جاده چالوس در البرز ایران از مناطق یاد شده زیباتر و چشم نواز تر است.

موک، فیروزآباد فارس، دوباره لرزید

دیروز ساعت نه و سی و نه دقیقه صبح به وقت ایران روستای موک – فیروزآباد فارس – در جنوب شیراز به شدت با زلزله ای بابزرگای پنج لرزید. این روستا در نزدیکی روندهای تقریبا شمالی جنوبی ناحیه فیروزآباد که عموما سازوکار راستالغز راستگرد دارند واقع است. زمان رخداد و همچنین - بر اساس ادعای مسئولین ستاد حوادث غیرمترقبه فارس – بازسازی مناسب روستای موک پس از زلزله اسفند هفتاد ودو در همین محل، موجب شد که زلزله مذبور خوشبختانه تلفات نداشته باشد. به هر حال امیدوارم چنین باشد و آسیب پذیری این روستا کمتر شده باشد. یادآوری می کنم که روستای موک در جنوب کوار فارس و در سر راه فیروزآباد واقع است و پس اززلزله اسفند هفتاد دو در زمینلرزه سی و یک خرداد هفتاد و سه ابراهیم آباد (زنجیران) فیروزآباد نیزدچار خسارت شد. از همین محل به مردم این منطقه از کشور درود می فرستم. امیدوارم که در زلزله های آن منطقه آسیب نبینند. گزارش زلزله های ایران را می توانید از سایت پژوهشگاه ما در
www.iiees.ac.ir
و فهرست زلزله های ثبت شده را در نشانی :
http://www.iiees.ac.ir/EQSearch/RecentEQ.aspx
ببینید.

بگذارید جواد نکونام به بوندسلیگا برود

در خبرها آمده است که جواد نکونام مورد توجه تیم فوتبال کایزرسلاترن آلمان – در دسته یک بوندسلیگا – قرارگرفته است. نکونام هافبک دفاعی تیم پاس تهران و تیم ملی است که هم برای باشگاهش و هم برای تیم ملی گلهای خوبی نیز زده است. این بازیکن در بازیهای آسیائی بوسان در سال هشتاد و یک با تیم امید ایران به رهبری همین برانکو – مربی کنونی تیم ملی – به قهرمانی رسید و از آن پس نیز همواره در تیم ملی ایران بازی کرده است. سال گذشته با پاس قهرمان لیگ برتر شد و فکر می کنم که برای دنیزلی – مربی کنونی پاس – به دلیل در پیش بودن لیگ قهرمانان آسیا سخت است که نکونام را از دست بدهد. به هر حال فکر می کنم اگر در یک سال قبل از آغز جام جهانی به نکونام اجازه شرکت در بودسلیگا بدهدند به نفع تیم ملی فوتبال ایران است. ضمنا این بازیکن نیز با فوتیال در سطح جهانی آشنا خواهد شد. پس بگذارید او برود

گزارش دفاع دانشجویانم

دیروز یکشنبه بعد از ظهر مهندس فخاری و مهندس وجودی با موفقیت از تز فوق لیسانس خود دفاع کردند. آقایان دکترقناد از دانشگاه شریف – به عنوان داور خارج از پژوهشگاه- و دکتر نورزاد از دانشکده فنی دانشگاه تهران – به عنوان استاد مشاور- از بیرون تشریف آوردند. هر دو دانشجو زحمت زیادی کشیدند و پاورپوینت خوب و منظمی هم آماده کردند. این دو رفیق که دوره لیسانس را در دانشکده فنی با هم بوده اند مسیر موازی را تا دیروز بعد از ظهر با دفاع پی در پی -!- ادامه دادند. آقای مهندس فخاری مطابق عادتی که دارد از بس تلاش کرد تا گستردگی زحماتش را – در حل تابع تجربی گرین برای اولین بار برای یکی از زلزله های ایران، زلزله بم – به همه ثابت کند که به جای چهل دقیقه حدود هفتاد دقیقه حضار محترم را مهمان کرد!... و مهندس وجودی نیز که سرش از من شلوغتر است -!- چنان کوبنده کار روی عدم قطعیت ها در خطر زلزله را باز برای اولین بار در ایران ارائه کرد که دوستانش برای لحظاتی کاملا هیجان زده شدند!!!... البته دارم شوخی می کنم. هر دو بچه های زحمت کشی هستند و انشاالله ادامه تحصیل هم خواهند داد. به این ترتیب ما در پژوهشگاه خودمان آرام آرام داریم مسیری پژوهشی در مورد خطرزمینلرزه و جنبش شدید زمین طی میکنیم که علاوه بر همگام بودن با پژوهشهای مشابه در دنیا، به سوالهای بنیادی و کاربردی در این مورد در داخل مملکت نیز پاسخ دهیم.در این راه یکی از دانشجویان دکتری نیز اخیرا کار خود رابا من آغاز کرده است که در این مورد بعدا بیشتر توضیح می دهم. به همکاران و دانشجویان علاقه مند در این زمینه برای همکاری پژوهشی خوش آمد می گویم.

جلسه دفاع فوق لیسانس دانشجویان من در پژوهشگاه زلزله – دو کار پژوهشی در مورد زلزله بم

دانشجویان عزیزم آقایان مهندس سعید فخاری و مهندس مهدی وجودی فردا یکشنبه نتیجه کار تز فوق لیسانس خود را به ترتیب زیر در پژوهشگاه زلزله – فرمانیه ، دیباجی شمالی ، ارغوان غربی، شماره 26 – ارائه می کنند. از همه آنها که علاقه مند هستند برای شرکت در این دو دفاع دعوت می کنم. هر دو کار نتیجه پژوهشهای ما در باره زلزله بم است.

برآورد جنبش نيرومند زمين در زلزله بم به كمك روابط تجربي گرين
مهندس سعيد فخاري يكشنبه ساعت 15

مطالعه جنبش شدید زمین در زلزله بم با بررسی عدم قطعیت در براورد خطر

مهندس مهدی وجودی ساعت 17

سالروز بمباران هسته ای هیروشیما

امروز شصتمین سالروز بمباران هسته ای هیروشیما است. این روز در تاریخ یادآور اولین استفاده از سلاح هسته ای بر علیه مردم

عادی است. در تاریخ جنگ جهانی دوم می بینیم که پس از تسلیم آلمان و ادامه مقاومت ژاپن، ترومن رئیس جمهور آمریکا تصمیم به استفاده ازبمب هسته ای بر علیه ژاپن می گیرد. درحدود ساعت هشت و ربع روزششم اوت 1945 – پانزده مرداد 1324 شمسی – اولین بمب هسته بر سر هیروشیما فرو افتاد و بر اثر حرارت و انفجار حاصل از آن در دقایق اول حدود صدو چهل هزار نفر کشته شدند. ضمنا آمار های مختلفی وجود دارد که بر اساس آن در سالهای بعد امار تلفات به بیش از 260 نفر رسیده است. این تلفات شامل بیماریهای سرطان ناشی از انفجار این بمب می شود. این بمب با یک هواپیمای بمب افکن ب-29 بر هیروشیما فروافتاد و فیزیکدانی که پروژه ساخت بمب را هدایت می کرد "اپن هایمر" نام داشت. سه روز بعد بمب دیگری بر ناگازاکی فروافتاد که موجب حدود چها هزار کشته در دقایق اولیه شد. استفاده ازسلاح کشتار جمعی در جنگ ایران و عراق ازسوی ارتش بعث به بمباران شیمیائی شهرهای سردشت در ایران و حلبچه در عراق در سال 1366 گسترش یافت. امروز خیابانی در هیروشیما به نام سردشت نامیده شده و در سردشت نیز خیابانی به نام هیروشیما نامیده شده است. خلاصه هم درد بودن را این دو شهر به این ترتیب نشان داده اند. امروز مراسمی در هیروشیما برگزار می شود تا شش دهه پس از جنایت هسته ای هیروشیما یاد قربانینان آن گرامی داشته شده و بر ممانعت از گسترش ساحهای هسته ای در جهان تاکید شود.

به استقبال صدمین سال مشروطیت

چهاردهم مرداد نودونهمین سالروز صدورفرمان مشروطه است که از حدود یکصد سال پیش به عنوان روز مشروطیت گرامی داشته می شود. من به مناسبت های مختلف به مشروطیت و قهرمانان آن و اهمیت آن در تاریخ ایران دروبلاگم پرداخته ام. انقلاب مشروطیت با هدایت بزرگان صاحب نامی چون ثقه الاسلام و ملک المتکلمین و روزنامه نگاران پرشوری چون میرزاجهانگیرخان صوراسرافیل و سردارانی چون ستارخان و باقرخان در زمان پادشاهی مظفرالدین شاه قاجار به اوج رسید و در سال 1285 شمسی- 1906 میلادی - با امضای فرمان مشروطه از سوی شاه وقت به پیروزی رسید. این اولین بار بوده است که کشوری در مشرق زمین دارای مجلس شورا می شد و جالب است که این اتفاق قبل از روسیه و ژاپن در ایران رخ داده است. دیدگاههای روشنگرانه و بزرگ نمایندگان اولین مجلس مشروطه بسیار از زمان خود جلوتر بوده است . معمولا در تاریخهای مشروطه طول این دوره بزرگ تاریخی را از 1284 تا 1290 شمسی - 1905تا 1911 - میلادی ذکر می کنند. بنابراین امسال نودونهمین سالروز مشروطه است. پیشنهاد می کنم که تا سال آینده که دقیقا صدمین سالروز انقلاب مشروطه است از سوی محققان و اهل تاریخ و فرهنگ ایران به طور ویژه گرامی داشته شود. شکست مشرطیت و نهادینه نشدن آن را محققان به فقر شدید اقتصادی و فرهنگی که بر اکثر نواحی کشور حاکم بود، وابسته بودن بسیاری از رجال سیاسی و دربار به قدرتهای خارجی – به ویژه روس و انگلیس - و همچنین اشتباهات کسانی که ظاهرا مشروطه خواه بودند ولی عملا در جهت تخریب آن می کوشیدند و ... مربوط می کنند. متاسفانه پس از استقرار دولتهای پس از مشروطه، به دلایل فوق چنان ناامنی بر کشور مستولی شد که هرگاه جائی مردم شورش و ناآرامی و ناامنی را احساس می کردند می گفتند " مشروطه شد!" .به هر حال به همه خوانندگان وبلاگم – به ویژه دانشجویان عزیز - مطالعه در این زمینه را توصیه می کنم.

مواظب خطر سیل باشید

این روزها جبهه های هوای مختلف وارد ایران می شود که با تغییرات شدید هوا – به ویژه در ناحیه حاشیه دریای مازندران و استان گلستان – موجب با لا رفتن خطرپذیری در مقابل خطر سیل می شود. اگر برای تعطیلات به حاشیه رودخانه ها می روید در بیتوته کردن و نصب چادر در کناره رودخانه ها دقت کنید که سیل شوخی ندارد! درمهرماه سال هفتادو پنج ما چند نفر از دوستانمان در مجله عمران شریف را که برای کوهنوردی به ارتفاعات منطقه کجور در غرب شهرستان نور رفته بودند در یکی از همین سیلها از دست دادیم. سیلهای پی در پی منطقه گرگان و جنگل گلستان را نیزهمه به خاطر می آوریم. امروز صبح رادیو در گزارش وضع هوا از تغییرهوا به ویژه در ناحیه ساحلی دریای مازندران در روز پنج شنبه خبر می داد. خلاصه اگر آرزوی باراندگی و طراوت می کنید بدانید که باران ممکن است موجب سیل هم بشود! اگربه تعطیلات می روید مراقب سیل هم باشید.

خداحافظ آقای خاتمی

امروز دوران ریاست جمهوری جناب آقای سید محمد خاتمی به پایان می رسد. آقای خاتمی را با هرمعیاری یسنجیم باید به دلیل اهمیتی که او به کرامت انسانی و شرافت آحاد شهروندان داد و تغییر گفتمان سیاسی - اجتماعی در ایران و همچنین به دلیل مداومت در روش و منش ستایش شود. جناب آقای خاتمی از اهل فرهنگ و دانش است و برای او در دوران پس ازریاست جمهوری آرزوی سلامت و موفقیت دارم و امیدوارم که عرصه های پژوهشی موردعلاقه اش و همچنین در معرفی شایسته ملت ایران در عرصه های جهانی و آموزش جوانان در عرصه آموزش عالی در داخل موفق و موید باشد.

پرسپولیس با علی پروین بازمی گردد

در خبر ها بود که علی پروین به عنوان سر مربی – و یا مدیر فنی – هدایت پرسپولبس را رسما در دست گرفت. در این مورد باید یاد آوری کرد که علی پروین یکی از افتخارآفرترین ورزشکاران ایرانی است که در طبقه سنتی آموزش دیده و مراتب رشد را در همین طبقه طی کرده است. اوست که کاپیتان تیم ملی فوتبال ایران در جام جهانی هفتاد و هشت آرژانتین بود و همچنین با هدایت او بود که در سال شصت و نه اولین بار بعد از انقلاب در بازیهای آسیائی پکن تیم ملی فوتبال ایران رابه یک مقام قهرمانی در آسیا رساند. پرسپولیس نیز با هدایت او بارها به مقامهای قهرمانی رسیده است و در سالهای اخیر با دو مربی خارجی پرسپولیس در لیگ برتر نیز کار کرده است. در مجموع علی پروین کارنامه موفقی دارد و البته انتظار می رود که پرسپولیس با هدایت او در لیگ برتر فصل موفقی پشت سر بگذارد. ولی یک نکته باقی می ماند و آن اینکه در ایران به هر حال لازم است مربیانی باتحصیلات بالا در تیمهای بزرگ به کار گرفته شوند. این کار با مربی گری آقای جلالی در صبا باطری - و پیش از آن پاس – و مربیگری دکتر برانکو ایوانکویچ در تیم ملی ایران در ایران پیگیری می شود که به نفع روند مدرن ساختن فوتبال – و به طور کلی ورزش ایران – است. نتیجه مثبت چنین کاری با دقت عمل در انتخاب مربیان بزرگ خارجی در وزنه برداری – با کسب مدالهای مهم در مسابقات جهانی و المپیک – و والیبال – با کسب رده های مهم در مسابقات جهانی – در شانزده سال اخیر آشکار شده است. این در حالی است که در دهه شصت کسب حتی یک مقام آسیائی در این دو رشته برای ما یک رویا بود. در ایران چنین کاری حتما باید در رشته های مختلف اجرا شود. فوتبال ایران اگر به جام جهانی می رود حتما به دنبال آن باشد که به میان هشت تیم برتر جهان برود. این کار را تیم ملی فوتبال ترکیه در جام جهانی قبلی با صعود به میان چهار تیم برتر جهان به خوبی انجام داد. تیم پرسپولیس با پشتوانه بزرگ مردمی حتما باید به دنبال مدرنسازی و استفاده از مربیان بزرگ تحصیل کرده – داخلی یا خارجی – باشد. علی پروین نیز باید دیر یا زود زمینه چنین امری را در پرسپولیس فراهم کند. مدل مناسبی را برای این روند در باشگاههای فوتبال باید در باشگاه بایرن مونیخ آلمان دید. تیمی که یک پرسپولیسی نام آور به نام علی کریمی الان در آن بازی می کند و همه منتظریم موفقیت او را ببینیم.